یکی از نیازهای اولیه ی بشر خوراک و غذا می باشد که جایگاه مهم و بسزایی در زندگی هر فرد ایفا می کند. از این رو، این نیاز همواره موضوع مهمی در هنر نیز بوده است و هر هنرمند به طرق مختلفی به آن پرداخته و شاهکار هنری را پدید آورده است .
حال باید گفت که یکی از مجموعه های بی نظیر که انواع آثار هنری که از خوراکی های خوشمزه ساخته شده در ایران و شهر زیبای تبریز قرار دارد.
تبریز شهری پر بازدید با جاذبههایی تاریخی است که هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند.
شهری تماشایی که در محلههای قدیمیاش بناهای بارزشی دیده میشود که با گذشت سالها از زمان ساختشان هنوز هم بقایایی از آن به جا مانده است.
اگر گذرتان به استان آذربایجان شرقی اُفتاد بازدید از دیدنی های تبریز را از دست ندهید، یکی از این جاذبه های تماشایی که امکان بازدید از آن وجود دارد موزه مجسمه های خوراکی تبریز است که به موزه استاد بهتونی شهرت دارد.
موزه مجسمه های خوراکی تبریز
مجموعهای دیدنی در شهر تبریز قرار دارد که جای جای آن را مجسمههایی از انواع خوراکی هایی که شامل شیرینی ها، غذاهای محلی آذربایجان، تنقلات، میوهها، حبوبات و خشکبار می باشد.
موزهای هنری که به عنوان اولین موزه شخصی ایران، مجموعهای از آثار هنری خوراکی که با سیمان و گچ ساخته شده است را در معرض دید همگان به نمایش میگذارد.
موزه ای که علاوه بر این که چشمانتان را مهمان هنر و زیبایی می کند، دهانتان را هم آب می اندازد و طعم رضایت بخش تمام خوراکی های خوشمزه ای را که قبلا میل نموده اید را برایتان تداعی خواهد کرد.
این موزه مجموعه ای بی نظیر از خوراکی هایی است که هرکدام بیانگر یک آداب و رسوم خاص از مردم آذربایجان و به طور کلی ایران می باشد. بی شک نام هر خوراکی که در ذهنتان می گذرد را می توانید نمونه گچی و سیمانی اش را در موزه بیابید.
استاد بهتونیِ هنرمند، تمام غذاهای روستاهای آذربایجان و حتی شهرهای جنوبی ایران که شامل خوزستان، سیستان و بلوچستان و بوشهر میشود را به شکل مجسمه بسیار زیبا در آورده و در این مجموعه قرار داده است.
اما ماجرا به همین جا ختم نمیشود، چراکه هنر استاد، غذاهای دیگر کشورها را هم در بر گرفته و آن غذاها و خوراکی ها نیز به شکل مجسمه های گچی در آمده و اعتبار و هنر موزه ی تبریز را تمام و کمال به رخ همگان کشانده است.
هنر استاد بهتونی در ساختن مجسمه های غذایی دیگر ملل ها تا جای اوج گرفت که باعث واکنش و تحسین آقای “جورج برندیار” “نماینده سازمان جهانی فائو را هم به دنبال داشت.
” باید اشاره کرد که این کار استاد بهتونی کپی و یا الهام گرفته از کسی نبوده و به صورت کاملا ابتکاری دست به خلق چنین آثار هنری ارزشمندی زده است و خود به تنهایی در طول ۴۷ سال کار و ممارست بی پایان، ده هزار قطعه مجسمه را ساخته و در موزه قرار داده است.
اولین مجسمه ساخته شده
نخستین خوراکی که استاد از آن مجسمه ای به غایت دیدنی ساخته، میوه ای بسیار خوشمزه به نام “هندوانه” می باشد که هرچه از طبیعی بودن آن و ظرافت به کار رفته در ساختش بگوییم کم است، به گونهای که اگر آن را میان هندوانه های واقعی بگذارند به هیچ عنوان قادر به تشخیص مصنوعی بودن آن نخواهید بود.
انگیزه ی استاد بهتونی از ساخت مجسمه های خوراکی
از آنجایی که این هنرمند علاقه خاصی به شهر خود داشته ابتدا با انگیزه نشان دادن سنت ها و آداب و رسوم آذربایجان شروع به ساختن مجسمه هایی از غذاهای محلی این شهر کرده است و به همین دلیل می باشد که در بین آثار بی شمار او ۱۵ نوع کوفته آذربایجانی که از غذاهای مهم و مشهور این استان است، به طرز هنرمندانه ای ساخته شده و جایگاه ویژهای در موزه دارد.
استاد بهتونی تمام مجسمه های خود را با دقت و تلاش فراوانی ساخته، به گونهای که خود می گوید؛ برای ساختن یک بشقاب برنج، روزهای بسیاری را مشغول بوده و دانه دانه ی برنج ها را به صورت جداگانه ساخته و به یک شکل و اندازه در بشقاب قرار داده است و کباب را هم به طرز ماهرانه و ظریفی شکل داده و روی آن گذاشته است. او انواع کباب ها که از غذاهای مشهور و محبوب ایرانیان می باشد را با هنر بی بدیل خود شکل داده و به نمایش گذاشته است.
آثار حجمی استاد بهتونی
باید گفت هنر وخلاقیت استاد بهتونی تمامی ندارد و هنرمندی، بی رقیب در خلق آثار حجمی و مجسمه سازی می باشد و این هنر را برای زنده نگه داشتن فرهنگ شهر و کشور خود به کار برده است.
یکی از آثار حجمی بی نظیر استاد، تصویر سه بعدی از شب نشینی و دورهمی مردم گذشته در مناسبت های مختلف تاریخی از جمله چهارشنبه سوری و شب یلدا می باشد.
این اثر، تصویری زیبا از دور همی زنان، مردان و کودکان ایرانی است که مشغول گپ و گفت و خوردن انواع تنقلات و غذاهای ایرانی می باشند.
چگونه آثار استاد طبیعی به نظر می آیند
شاید بعد از مشاهدی این مجموعه ی بی نظیر، اولین سوال که از خود بپرسید این باشد که چگونه این مجسمه ها به این اندازه، طبیعی به نظر می آیند.
حال یکی از دلایل آن را به شما می گوییم. علاوه بر قدرت خلق آثار و ظرافت استادانه ی هنرمند، می توان به استفاده از رنگ های طبیعی به جای رنگ های صنعتی اشاره کرد.
استاد بهتونی خود با تلاش فراوان از گیاهان مختلف رنگ طبیعی گرفته و در آثارش به کار برده است و این آثار هنرمندانه را بیشتر و بیشتر به نمونه واقعی اش نزدیک کرده است.
او در سالهای آخر، کار خود را وسعت داد و وارد حوزه فرهنگ غذایی سایر ملل نیز شد. به این ترتیب که تهیه و ساخت آثار حجمی از غذاهای کشورهای خارجی را هم در سرلوحه کارهای هنری خویش قرار داد.
همت و پشتکار او آقای” جرج برندیار “نماینده سازمان جهانی خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد FAO (فائو) را هم به تحسین وا داشت تا آنجا که وی از این نمایشگاه به عنوان مجموعهای بینظیر و منحصر به فرد در سطح جهان یاد کرد.
اگر علاقه مند به سنت و فرهنگ غذاییِ گذشته و یا حالِ دیگر ملل ها هستید پس از هنرمندی استاد بهتونی فقید که در سال ۱۳۹۲ چهره در نقاب خاک کشیده است، ديدن كنيد.