در شمال غربی استان هرمزگان، بستک یکی از زیباترین شهرهای جنوب ایران قرار دارد. بستک در منطقهای کوهستانی قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل است. این شهر مرکز شهرستان بستک است. آب و هوای شهرستان بستک به دلیل دوری از دریا و کوهستانی بودن، خشک و همانند سایر نواحی جنوب ایران گرم است. شهرستان بستک از جمله ناهموارترین مناطق استان هرمزگان است به گونهای که برخی از ناهموارترین و بلندترین ارتفاعات استان در این شهرستان واقع شدهاست. مردم بستک به زبان لارستانی با گويش بستکی سخن می گويند که از دسته زبانهای پارسی جنوب غربی ايران است.
این شهرستان دارای ۳ بخش، ۱ شهر و ۷ دهستان است:
بخش مرکزی: شهر بستک، دهستان: ده تل، گوده، فتویه
بخش جناح: دهستان فرامرزان، جناج
بخش کوخرد: دهستان هرنگ، کوخرد
آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری
مکانهای تاريخی و مذهبی شهرستان بستک
آرامگاه شيخ محمد صوفی – تسان
آرامگاه شيخ حمزه ــ دهنگ
آرامگاه شيخ رستم – دهنگ
آرامگاه شيخ کمال الدين بهزاد – دهنگ
آرامگاه سيد قطب الدين – دهنگ
آرامگاه بی بی فاطمه قتال – دهنگ
آرامگاه شيخ مفتی – انوه
آرامگاه سيد قطب الدين شيدا – انوه
آرامگاه شيخ محمد زنگبار – فتويه
آرامگاه شيخ عبد القاسم حضور – شيخ حضور
آرامگاه سيد محمد سيد منصور ــ چاه بنارد
آرامگاه سيد عامر – چاه بنارد
آرامگاه امام زاده سيد کنچی – کنچی
آرامگاه سيد محمد ابراهيم شاعر – دهتل
آرامگاه شيخ احمد شيخ راشد ــ بستک
آرامگاه مجموعه دو گنبدان (بقعه شيخ عبدالرحمن بزرگ و ملا اسماعيل و ملا عبدالواحد) ــ کوخرد
آرامگاه سيد مظفر سيد منصور – کوخرد
گردش گاه ناخری
تفرج گاه نيدان
هفت رشته قنات – دهنگ
پاراو کوخردــ کـوخـرد
تاق نه تا – ناخري (تاخ نه تا – ناخری)
قبرستان تسان
تنب پرگان (تمب پرگان) ــ دهنگ
تنب کوشک – دهنگ
چاهها و کانالهاي ساروجی – دهنگ
آسيابهای آبی – تدرويه
آسيابهای آبی دامن – فارياب
آسيابهای کريکی – بستک
کانال آب معروف به ترنه ـــ دهستان کوخرد
آب گرم (آب باد) تدرويه
آب گرم – فارياب سنگويه
آب گرم – فتويه
بازاربستک
برکه آخوند – در شرق انوه
کاروان سرای آخوند – در شرق انوه
کاروانسرای بستک.
كاروانسراى كوردان .
کاروانسرای کوخرد.
کاروانسرای لرد محيا
مسجد ملا محمد نامی – فتويه
مکتب خانه نامی – فتويه
مسجد جامع قديم بستک ــ بستک
مسجد جامع بستک
مسجد بن نادر ــ بستک
مدرسه مصطفويه بستک – بستک
قلعه شاه بنار – چاه بنارد
قلعه ايلود – ايلود
قلعه سيبه ــ کوخرد
قلعه توصيله ــ کوخرد
قلعه آماج ــ کوخرد
برج گری کوه – کوهيج
حمام خان بستک ــ بستک
حمام سيبه ــ کوخرد
شهرتاريخی ساسانی (شهرسيبه) ــ کوخرد
خانه خان بستک ــ بستک
مجموعه بازار قديم بستک ــ بستک
سنگ نگارهها – ده تل
دوگنبدان
حمام خاني بستک
مخدان (بستک)مُخدان
آسياب دومن
کريکی
مسجد جامع بستک
مسجد جامع بستک از معماری منحصر به فرد و قابل توجهی برخوردار است . بر سطح داخلی و بيرونی ديواره مسجد در قسمت بالايی ديوارها تزييناتی بکار رفته که اين تزيينات بيشتر طرحهای هندسی وگل و بوته می باشد .
کاروانسرای نیمه
کاروانسرای نیمه آثاری تاریخی و باستانی در سره راه ارتباطی شهرستان لار ، شهرستان بستک به شهرستان بندر لنگه واقع شده است . بنای موسوم به « کاروانسرای نیمه » در کیلومتر ۲ جاده آسفالته لار ، بستک و در دشت صحرای نیمه در کنار برکه نیمه قرار گرفته است . این بنا به صورت چهار ایوانی و چهار گنبدی بوده و از معماری متقارنی برخوردار است ، شواهد نشان می دهد که تمامی مصالح به کار برده شده برای احداث بنا از مناطق اطراف جمع آوری شده است. کاربرد سنگ به عنوان ماده اصلی با ملات ویژه موجب استحکام بنا در طول قرن های متمادی در برابر حوادث طبیعی پا برجا مانده است .
کاروانسرای لرد محیا
کاروانسرای لَردِ محیا آثاری تاریخی و باستانی در سره راه ارطباتی شهرستان لار به بستک . لَرد مَحیا تفریحگاهی است از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده است.
قلعه کوهیج
قلعه کوهیج قلعه ای تاریخی واقع در روستای کوهیج از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان ، یکی از آثار های تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است .
« قلعه کوهیج » یکی از قلعه ها و مستحکمات دوران کذشته است . مصالح به کار رفته ، سنگ های بزرگ و ملاط آن گل و گچ و ساروج است .
خانه بنی عباس
خانه بنی عباس واقع در شهر بستک در بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. خانه بنی عباسی در قسمت شرقی شهر بستک جنب حمام خانی واقع شدهاست. این ساختمان در حدود ۱۱۰ _ ۱۰۰ سال قبل توسط بزرگان بستکی (حاکمان وقت) ساخته شدهاست، ومعماران سازندهٔ بنا، معماران بستکی بوده أند. این خانه در اصل سه طبقه بوده که طبقات فوقانی آن بر أثر زلزله خراب گشتهاست. بنا در حدود ۲۰۰ تا ۲۱۰ أتاق داشته و از سه قسمت مجزا از هم تشکیل میشد که هر قسمت دارای حیاط و متعلقات کامل بود.
کاروانسرای الفتح خان
کاروانسرای الفتح خان یکی از کاروانسراهای غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است که مربوط به دوره صفویه است.این کاروانسرا در شهر بستک و در بخش مرکزی شهرستان بستک هرمزگان واقع شده و یکی از آثار تاریخی و نقاط دیدنی استان هرمزگان بهشمار میآید. این مکان یکی از آثار تاریخی سر راه ارتباطی شهرستان لار به شهرستان بندر لنگه است.این کاروانسرا دربخش شرقی میدان آزادی شهر بستک واقع است، و از آثار دورهٔ صفویه به شمار میرود. بنا بصورت دو ایوانی با حجرههای در طرفین است. دو اصطبل نیز در اضلاع شرقی وغربی کاروانسرا احداث شدهاست.
قلعه ایلود
قلعه ایلود قلعه ای تاریخی واقع در روستای ایلود از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان ، یکی از آثار های تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است . « قلعه ایلود » یکی از محکمترین قلاع بستک بوده است . آثار این دژ برفراز قله کوه ایلود باقی مانده است.
کباب بستکی لیمویی
کباب بستکی لیمویی غذایی منحصر به فرد است که مزه آن همیشه زیر زبان مهمانان و مسافران نوروزی که از شهرستان بستک واقع در استان هرمزگان عبور کرده و این کباب را خورده باشند می ماند.کباب بستکی، غذایی است که خود بستکی ها و جنوبی ها نیز، علاقه خاصی به آن دارند و بمناسبت های مختلف مانند ، جشن های خانوادگی، مهمانی ها و صحرا از آن استفاده فراوان می کنند.
منطقه حفاظت شده پرزوئيه
منطقه پرزوئيه در شمال بستك و حد فاصل استانهای هرمزگان و فارس واقع شده است .شایان ذکر است بخشي از منطقه پرزوئيه با منطقه حفاظت شده هرمود در لارستان فارس همپوشانی دارد. اين منطقه دارای وسعت حدود ۱۲۰ هزار هكتار بوده كه ۷۵ درصد آن را اراضی كوهستانی، صخرههای مارنی، بريدگی هاي پی درپی، پرتگاهها و درههای عميق و دامنههای شيبدار تشكيل می دهد.
اين زيستگاه دارای تنوع زيستی متفاوتی بوده كه جبير، قوچ و ميش، كل و بز، كفتار، روباه، خرگوش، گراز، كركس، قرقی، تيهو، كبك، بلبل خرما، كبوتر چاهی و شبگرد از جمله حيوانات و پرندگان منطقه پرزوئيه را تشكيل می دهد. اين منطقه به دليل دامنه تغييرات زياد از تنوع زيستی و پوشش گياهی بسيار مناسبی برخوردار است كه سبب شده تنوع زيستی گوناگونی در اين منطقه شكل گيرد.
پل درب پری
پل درب پری مربوط به دوران متأخر دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان بستک، بخش مرکزی، دهستان گوده، روستای زنگارد، حاشیه شرقی روستا واقع شده است.
پل گچوییه
بقایای پل گچوییه مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان بستک، بخش جناح، دهستان فرامرزان، روستای گچوییه واقع شده است.
بنگله کریکی
کریکی نام مکانی زیبا از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان در غرب استان هرمزگان، و یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این مکان جای گاه وتفریحگاه حاکمان بستک و جهانگیریه بودهاست، آثار کاخ سلطنی مشهور به « بنگلهٔ کریکی » وتفریحگاه حاکم پرقدرت بستک وجهانگیریه محمد تقی خان مشهور « صولت الملک» هنوز در آن مکان باقی مانده که حکایت از دوران باشکوهٔ آن زمان میدارد. «بنگله به معنای ویلا و تفرج گاه بیرون از شهر، اصطلاحی هندی است که وارد زبان خودمونی ها(اچمیها)قدیم شدهاست که هم اکنون فقط در بعضی از نقاط استان هرمزگان به کار برده میشود» . مکانی است سرسبز وزیبا مخصوصاً در فصل زمستان وهنگام ریزش باران موسمی وسالهای که باران خوب میبارد و کوه دشت را سرسبز میکند. آثار کاخ حاکمان جهانگیریه روی تپهای نه بس بلند واقع شدهاست و آب روان چشمه از کنار آن میگذرد و چشماندازی بسیار زیبا و شاعرانه به وجود آوردهاست.
حمام خان
حمام خان در ابتدای خیابان پاسداران بستک قرار دارد و از آثار دوره قاجاریه است که به دستور صولت الملک بستکی و توسط معماران چیره دست و محلی بستک و با نظارت معماری شیرازی ساخته شده است. این حمام ۱۴ گنبد کوچک و بزرگ دارد که خطوط گرداگرد جداره داخلی گنبد و خطوط بدنه آن نشانه ای از ذوق و سلیقه معماران آن است. ویژگی جالب این حمام، تعبیه مسیر آب در جداره دیوارهای داخلی است.
قنات های دهنگ
دهنگ مرکز دهستان گوده از آبادی های قدیمی منطقه است که در آن آثار فراوانی مانند چاه ها و جداول ساروجی، قبرستان، برکه، تپه و امام زاده وجود دارد. از مهمترین آثار این منطقه هفت رشته قنات مربوط به قبل از اسلام و دوره زرتشتیان است. این هفت رشته عبارتند از: قنات چوقل، قنات زاویه، قنات رشیدآباد، قنات بلان، قنات سفاوه، قنات گرگ، قنات تسان.
آرامگاه شیخ احمد شیخ راشد مدنی
این آرامگاه در شهر بستک و در حاشیه قبرستان قدیمی شهر در بلوار نیروی هوایی واقع شده است. گفته شده که این بنا در سال ۱۳۶۹ هـ.ق توسط مصطفی خان فایزبستکی(از حاکمان بستک) ساخته شده؛ اما سنگ نوشته ای در محراب بنا، تاریخ رجب۱۲۶۴ هـ.ق را نشان می دهد.
آرامگاه سیدمظفر کوخرد
یکی از بناهای زیبای بستک آرامگاه سیدمظفر معروف به دو گنبدان در روستای کوخرد است. این آرامگاه به سبک اورچین می باشد که به زیبایی روی مقبره ساخته شده است.
مدرسه مصطفویه
این مدرسه که در تقاطع خیابان امام خمینی و خیابان مصطفویه، واقع شده، از قدیمی ترین مدارس ایران است که در سال ۱۳۰۱ هـ.ق به همت یکی از بازرگانان فرهنگ دوست بستکی به نام مرحوم حاج شیخ مصطفی عبداللطیف تاسیس گردیده است. درهای مدرسه و کلاس ها از چوب مخصوصی به نام چوب شاه ساخته شده و با شیشه های رنگین تزیین شده است.
موزه مردم شناسی جناح
یکی از مکان های ارزشمند شهرستان بستک، موزه مردم شناسی شهر جناح است که به همت شخصی به نام عبدالرحمن عبدالهی راه اندازی شده و از معدود موزه هایی است که توسط بخش خصوصی اداره می شود و ۶ گالری دارد، شامل سکه های قدیمی، نسخه های خطی، وسایل کشاورزی قدیمی، وسایل پخت و پز، پوشاک محلی، صنایع دستی، آشنایی با مشاهیر منطقه و …
آب گرم فاریاب
آب گرم فاریاب در ۲۵ کلیومتری بستک قرار دارد و آب آن از شکاف سنگ های آهکی خارج می شود. آب این چشمه در ردیف آب های گوگردی است.
آب گرم فتویه
چشمه این آب گرم در مسیربستک به لارستان واقع شده و تا شهر بستک ۳۰ کیلومتر فاصله دارد. مظهر چشمه در جنوب روستا است و در کنار چشمه، حوضچه ای احداث شده که مردم در آن شنا می کنند. همچنین آب این چشمه به مصرف کشاورزان منطقه می رسد.
آب گرم (آب باد) تدرويه
آب گرم تودرویه هر روز پذیرای مهمان های بسیاری است که به این روستا می روند. در اطراف چشمه ۷ اتاقک برای استفاده مسافران احداث شده تا در آن شنا کنند. آب این چشمه در ردیف آب های گوگردی است.
بازار بستک
بازار بستک معروف به ( مجموعهٔ بازار بستک ) واقع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان ، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.
این بازار در وسط شهر بستک واقع شده و شامل سه بازار است که قدمت آن به دوره صفویه و قاجاریه میرسد . این بنا در سال ۱۲۹۵ هجری قمری به همت استاد عبدالله امینایی معروف به حاجی استاد ساخته شدهاست وبه صورت فضای مربع شکلی است که فضای مرکزی آن مرکب از دو ردیف حجره میباشد،معماری بازار مدنی بستک درنوع خود بی نظیر است. این بازار هم اکنون نیز دایر است وکسبه در آن مشغول داد وستد میباشند، أما به علتهای مختلف، دیگر آن رونق سابق وقدیم را ندارد. این بنای تاریخی در چند سال اخیر تعمیر وبازسازی شدهاست ، این بنای تاریخی سازهای سنگی با مصالح گچ است، ودر وسط شهر بستک واقع شدهاست.
دو گنبدان کوخرد
مجموعه دو گنبدان از نقاط دیدنی بستک که متشکل از سه مقبره است که در ضلع غربی روستای کوخرد تشکیل شده که دارای گنبدی مضرس (اورچین) می باشد. این مقابر متعلق به مشایخ و علمای بزرگ این روستا می باشد که دارای تزئیناتی قوس دالبری در بیرون بنا و گچبری در قسمت زیر گنبد می باشد.
سنگ نگاره های ده تل
ده تل دهستانی از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان است. سنگ نگاره های ده تل در منطقه وسیعی از جنوب این روستا واقع شده است. سنگ نگاره های ده تل در منطقه ای با وسعت بیش از 100 هکتار در محدوده این روستا واقع شده است. این سنگ نگاره ها تنها بر گروهی از سنگ ها حک شده اند که شکلی کره مانند دارند و لایه زیرین برخی از آن ها که زیرزمین بوده روشن تر از لایه های بیرونی آن ها سفید رنگ است. این سنگ ها در اندازه های مختلف و به فاصله های کمی از یکدیگر بر روی زمین پراکنده اند و هرچه از سمت دامنه کوه به سمت روستا حرکت کنیم از تراکم آن ها کاسته می شود.
منزل کاظم
این بنا از مکان های دیدنی بستک و از بناهای دوره قاجاریه می باشد که توسط یکی از تجار بستکی به نام عبدالرحیم کاظم ساخته شده است.
یکی از ویژگی های این بنا تزیینات بسیار زیبای آن است که از گچ و سنگ های آهکی و ساروج استفاده شده است. خانه از سه طبقه می باشد و سه بخش مجزا دارد.