ارمنستان با نام رسمی جمهوری ارمنستان کشوری در قفقاز جنوبی به پایتختی ایروان که از شمال با گرجستان، از شرق با جمهوری آذربایجان، از غرب با ترکیه و از جنوب با ایران و نخجوان هم‌مرز است. ارمنستان اولین کشوری بود که در اوایل قرن چهارم میلادی، مسیحیت را به عنوان دین رسمی خود پذیرفت و کلیسای آن کاملاً خودمختار و متفاوت با کلیساهای دیگر در دنیاست.
زبان
زبان ارمنی یکی از زبان‌های هندواروپایی است که در منطقه قفقاز و به ویژه در کشور ارمنستان و آرتساخ و سایر کشورهای دیگر که ارمنیان به عنوان جماعت ارمنیان پراکنده شناخته می‌شوند صحبت می‌کنند. ارمنیان تا پایان سده چهارم میلادی از خط سریانی یا یونانی استفاده می‌کردند و از این رو ادبیات و تاریخ آنان به خط و زبانی غیر ارمنی نوشته می‌شود. پس از رسمیت یافتن دین مسیح در ارمنستان و مسیحی شدن ارمنیان، چون کتاب مقدس این دین به زبان یونانی یا سریانی بود. در مراسم مذهبی کلیساها نیز به این زبان‌ها سخن گفته می‌شد. در برخی از کلیساها کتاب مقدس را در هنگام مراسم به زبان ارمنی ترجمه و تفسیر می‌کردند و برای حضار بازگو می‌نمودند. حروف خط ارمنی نخستین بار به کوشش و مجاهدت یک روحانی ارمنی به نام مسروب ماشتوتس، که با زبان‌های یونانی و زبان پارتی و ساسانی آشنایی کامل داشت، اختراع شد.
مختصری از تاریخ کشور ارمنستان
قدمت کشور ارمنستان به ۳۰۰۰ سال پیش باز می گردد. در ابتدا مردمان این کشور در طول تاریخ در بخش وسیعی از کوه ها و دره های شرق آناتولی و قفقاز جنوبی (ارتفاعات ارمنستان) ساکن شده بودند. تاریخ کشور ارمنستان در طی سالیان سال تحت تصرف قدرت های بزرگ بوده است و بخش های غربی این کشور برای مدت های طولانی تحت حکومت بیزانس یا عثمانی ها قرار داشت. همین طور بخش های شرقی این کشور تحت حاکمین فارس ها و روس ها نیز بوده است. ارمنستان برای مدت طولانی جرئی از ایران بود و قسمتی از فرهنگ خود را از ایران باستان به ارث برده است. ارمنستان در جاده ابریشم قرار داشت از این رو ارمنی ها شبکه ای از جوامع تجاری از شرق آسیا به ونیز را ساختند. در نهایت با رشد ناسیونالیسم، ارامنه هزینه های سنگینی را برای دین و ثروتشان پرداخت کردند.
ارمنستان دارای جاذبه های گردشگری دیدنی و تاریخی متعدد می باشد که سالانه مسافران زیادی را از سراسر دنیا از جمله ایران، در خود جای می دهد. با ما همراه باشید تا معروف ترین جاذبه های گردشگری ارمنستان را به شما معرفی کنیم.
جاذبه های گردشگری ارمنستان
1. پارک ملی شیکاهو
این پارک شگفت‌انگیز می‌تواند به یکی از زیباترین خاطرات طبیعت‌گردی در میان جاهای دیدنی ارمنستان برای شما تبدیل شود. پارک ملی شیکاهو مانند سرزمینی ناشناخته است که بسیاری از بخش‌های آن هنوز کشف نشده. ممکن است در این منطقه پلنگ، بز کوهی، خرس و مار حیات داشته باشند. یکی از زیبایی‌هایی که خیال‌انگیزی این پارک را بیشتر کرده وجود بیش از ۱۱۰۰ گونه‌ی گیاهی در منطقه است. حدود ۷۰ نوع از این گیاهان در کتاب قرمز ارمنستان به‌ثبت رسیده است. این میراث گران‌بهای طبیعی یکی از بکرترین نقاط زمین است.
2. صومعه گغارد
صومعه گِغارد (Geghard) از جمله کلیساهای ثبت شده در میراث جهانی یونسکو و یکی از پرطرفدارترین دیدنی های ارمنستان می باشد. این کلیسا در قرن چهارم میلادی بنا شده است ولی قدیمی ترین بقایای مربوط به کلیسای کوچک قبلی نشان می دهد که صومعه در قرن دوازدهم بنا شده است. صومعه گغارد دارای حکاکی های فوق العاده ای است و در قسمت سرسرا 9 طاق زیبا دارد که بین سال های 1215 تا 1225 ساخته شده اند. بازدید از صومعه گغارد یکی از منحصر بفرد ترین خاطرات شما در سفر به ارمنستان خواهد بود؛ گغارد جزو چند کلیسایی است که به صورت غار در صخره و دل کوه تراشیده شده است!
3. کوه آراگاتس
این کوه مقصد محبوب کوهنوردان است. اگر شما هم از طرفداران این رشته‌ی ورزشی هستید و می‌خواهید نفسی تازه کنید پیشنهاد ما در میان قدم به راه بگذارید و به‌سوی کوه آراگاتس حرکت کنید. این کوه آتشفشانی خاموش در قلب خود دارد و اطراف آن‌را چهار قله گرفته‌اند که منظره‌ای جادویی خلق کرده است. همنشینی صخره‌ها و گیاهان شما را به آرامشی بی‌پایان دعوت می‌کند. همچنین در کنار این کوه می‌توانید به رصدخانه اخترفیزیک بیوراکان سر بزنید ذو از قلعه آمبرد بازدید کنید.
4. موزه کافسجیان
موزه کافِسجیان (Cafesjian) از جمله جاذبه های فرهنگی و دیدنی ارمنستان می باشد که در بالای پله های معروف “هزار پله” یا “کاسکاد” واقع شده است. ساخت موزه کافِسجیان در دهه 1920 توسط معمار اهل شوروی سابق (الکساندر تاماتیان)، به عنوان بخشی از برنامه او برای مدرن سازی ایروان آغاز شد. الکساندر در ابتدا روی بنای یادبودی کار می کرد که کار آن در دهه 1980 آغاز شد ولی در زمین لرزه سال 1988 متوقف شد. سرانجام یک فرد خیر ارمنی-امریکایی به نام جرالد کفسجیان بودجه ساخت این مرکز هنری را تامین کرد.
5. دریاچه آرپی
یکی از زیباترین انتخاب‌هایی که در میان جاهای دیدنی ارمنستان می‌توانید داشته باشید دریاچه آرپی است. ان دریاچه زلال در ارتفاع ۲۰۲۵ متری از سطح دریا با مساحت ۲۲۰ کیلومتری واقع شده است.
6. موزه قلعه اِربونی
موزه قلعه اِرِبونی (Erebuni) از جمله جاذبه های تاریخی ارمنستان است. موزه قلعه اِرِبونی چشم اندازی عالی و حیرت انگیز از زندگی روزمره در قصر آرجیشتی (Argishti)، یکی از بزرگترین پادشاهان اورارتو Urartu))، را به نمایش می گذارد. تاریخ ساخت این مکان باستانی به سال 782 قبل از میلاد بر می گردد؛ یعنی سه دهه قبل از اینکه روم باستان تاسیس شود! در پایین تپه هم یک موزه مربوط به دوران شوروی سابق وجود دارد که آثار هنری کشف شده از حفاری های انجام شده در آن به نمایش در آمده است. این آثار شامل تعدادی پیاله نوشیدنی زیبای نقره ای و همینطور اشیای کشف شده از یک مقبره می باشد که در حین ساخت کارخانه ای در ایروان در سال 1948 کشف شدند.
7. قلعه امبرد و کلیسای استوتساتسین
این دو بنای مهم تاریخی را هنگام گشت‌گذار در جاهای دیدنی ارمنستان فراموش نکنید. این دو اثر در شمال ارمنستان به‌روی کوه آراگاتس قرار دارند. در ابتدا قلعه امبرد بود که در عصر برونز ساخته شده است پس از آن یعنی چیزی حدود چهار قرن بعد با گسترش قلعه ، بنای کلیسای استوتساتسین ساخته شد. این بناها ارزش تاریخی و هنری بسیاری دارند پس بازدید از آن‌ها را در هنگام سفر خود فراموش نکنید.
8. موزه یادبود قتل عام ارامنه
موزه یادبود ارامنه از جمله مکان های تاریخی ارمنستان محسوب می گردد. موزه یادبود ارامنه توسط امپراتوری عثمانی در سال های 1915 تا 1922 و با طرحی از آرشیتکت معروف آن دوره بنام “آرتور طارخانیان” ساخته شده است. موزه در دو طبقه و در کنار تپه ای احداث گردید و به شکلی قرارگرفته است که تپه از بنا بالاتر نباشد. در موزه یادبود، داستان این رویداد تاریخی (قتل عام ارامنه) از طریق عکس ها، اسناد، گزارش های روزنامه و فیلم ها بیان شده است.
9. رصدخانه کاراهونج
به جنوب ارمنستان سفر کنید تا یکی از کهن‌ترین رصدخانه‌های جهان را ببینید. رصدخانه کاراهونج یکی از عجیب‌ترین نشانه‌ها از علم گذشتگان است که هنوز هم دیدن آن پر از هیجان و شگفتی است. در برنامه بازدید از جاهای دیدنی ارمنستان رصدخانه کاراهونج را فراموش نکنید.
10. میدان جمهوری ارمنستان
میدان ریپوبلیک ( Republic Square) از ان دسته مناطقی است که کمتر کسی در سفر به ارمنستان به گشت‌گذار در این میدان نمی‌رود. میدانی معروف که دور تا دور آن را بناهای اداری، ملی و مشهور ارمنستان احاطه کرده‌اند. شب‌های این میدان اما چیز دیگری است. شب‌های سرزنده این میدان با نورپردازی زیبا شما را مبهوت خود می‌کند. وسط این میدان فواره هایی با نورپردازی های جذاب وجود دارد که شب ها با برگزاری کنسرت و اجرای موسیقی های متنوع فضای جذابی برای بازدیدکنندگان فراهم می آورند.
11. دره گل ها ارمنستان
زاخکازور به معنای دره گل ها است. این شهر کوچک با وجود طبیعت بی‌نظیرش یکی از مقاصد اصلی گردشگران در سفر به ارمنستان محسوب می‌شود. شهر زاخکازور با وجود چشمه‌های آب معدنی زلال و پیست اسکی محبوبش از آن دست جاهای دیدنی ارمنستان است که نباید از آن سرسری گذشت.
12. مجسمه مادر در ارمنستان
مجسمه ی مادر در ارمنستان (Mother Armenia monument) را هاختاناکی ایگی نیز می گویند. یک بنای زیبا و دیدنی در شهر ایروان ارمنستان وجود دارد که می توانید هنگام سفر به این کشور از آن دیدن فرمایید و لذت کافی را ببرید. در پایین مجسمه مادر موزه ای از تجهیزات جنگی وجود دارد که می توانید از آن ها بازدید کنید. همچنین یک آتش هم در بخش وجود دارد که هیچ گاه خاموش نشده است. دیدن این مجسمه در شب جلوه ای دیگر دارد.
13. کاسکاد، ساختمان هزارپله ی ارمنستان
کاسکاد یا بنای هزار پله (Cascade) بنای معروفی است که در بین ایرانی‌ها به هزار پله معروف است، در قسمت شمالی میدان اپرا قرار گرفته است. با بالا رفتن از این بنا شهر زیبای ایروان را خواهید دید. هرف از ساخت کاسکاد ایجاد ارتباط بین مرکز ایروان با محله‌هایی است که در ارتفاع واقع شده‌اند. در کنار کاسکاد موزه ای به نام کافسجیان وجود دارد که می توانید با پله برقی هایی که در این مجموعه وجود دارد به بالا بروید و چشم اندازه ویژه ای به کاسکاد هم داشته باشید. درون این موزه مجسمه های مدرن وجود دارد که قطعا از تماشای آن ها نهایت لذت را خواهید برد.
14. دریاچه باستانی سوان
دریاچه باستانی سوان که به نگین ارمنستان شهرت دارد یکی از بزرگ ترین و مرتفع ترین دریاچه های آب شیرین کوهستانی در دنیاست. ساحل دریاچه بسیار زیبا و پر از درختان تناور و صخره‌های پر شیب است. منظره‌ای که از دریاچه خواهید دید از قله‌های مرتفع و برفی که دامنه‌هایشان درون ابر قرار گرفته تشکیل می‌شود. تعداد زیادی عبادتگاه نیز در اطراف دریاچه وجود دارد که ارزش بازدید دارند. رفتن به دریاچه سوان را در سفر به ارمنستان به هیچ وجه از دست ندهید.
15. پارک عشاق
پارک عشاق ایروان (Lovers’ Park) یک پارک عمومی بسیار زیبا در خیابان بقرمین شهر ایروان می باشد . این پارک به مساحت ۲.۵ هکتار در منطقه کنترون این شهر قرار دارد. این پارک به طور کلی بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ مورد بازسازی قرار گرفت و در سال ۲۰۰۸ توسط یک بانی خیر به نام آلبرت بوقسیان بازگشایی شد. احداث این پارک مربوط به قرن ۱۸ می باشد که در حومه شمال غربی ایروان بود و در گذشته برای گورستان قرون وسطایی و کلیسای کوچک مشهور بوده است. بادتان نرود که این پارک برای عکاسی مکان بسیار جذابی می باشد.
16. منظره قله آرارات
کوه آرارات شناسنامه ارمنستان است و نقشی کلیدی در تاریخ و فرهنگ مردم این سرزمین بازی کرده، با این حال امروزه قله این کوه در کشور ترکیه قرار دارد. کوه آرارات را می‌توان از نقاط زیادی در ایروان مشاهده کرد و معماری این شهر به شکلی است که نمای قله آرارات منظره اصلی کل شهر را تشکیل دهد.
17. موزه گالری ملی در کشور ارمنستان
موزه گالری ملی در کشور ارمنستان (National gallery of Armenia) یکی از موزه های هنری مهمی است که در دنیا در سال ۱۹۲۱ ساخته شد. مجموعه ای غنی با بیش از ۱۹۰۰۰ اثر از هنرمندان روس، ارمنی و اروپای غربی می باشد که برخی از آثاری که در آن وجود دارد از موزه های هریتاژ (سنت پترزبورگ) و ترتیاکوف (مسکو) به این موزه انتقال داده شده است. بخشی از موزه به هنرمندان ارمنی خارج از کشور اختصاص دارد. آثار بی نظیری از هنرمندان اروپای غربی همچون وان دایک و روبنس نیز در این موزه نگهداری می شود.
18. ناحیه تاریخی گارنی
در منطقه‌ی تاریخی گارنی (Garni) تعدادی بنای تاریخی و معماری مربوط به دوره هلنیستی و اوایل مسیحیت وجود دارد. مهم‌ترین اثر این مجموعه معبد و دژ گارنی است. از دیگر آثار بجا مانده می توان به بقایای کاخ سلطنتی و حمام هایی که به شیوه رومی ساخته شده اند اشاره نمود.
19. مسجد کبود ارمنستان
این مسجد در بین سال های ۱۳۷۵ تا ۱۳۷۹ خورشیدی از سوی بنیاد مستضعفان و جانبازان و توسط معماران ایرانی بازسازی شد و در این مسجد به علاقه مندان اهل ارمنستان زبان فارسی تدریس می شود. مسجد کبود ارمنستان (Blue Mosque) یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری در این کشور به شمار می رود.
این مسجد دارای سرویس های بهداشتی ایرانی می باشد. نکته جالبی که باید در مورد این مسجد بدانید این است که گوشت حلال درون آن فروخته می شود. باغی پر از میوه در حیاط این مسجد وجود دارد که پر از درختان میوه است. توجه داشته باشید که این درختان سم پاشی شده اند پس از درخت میوه نکنید و بلافاصله میل کنید.
