معبد میناکشی امان یکی از عجیبترین معابد هندویی است که تاریخ ساخت آن به قرن ۶ بر میگردد. گرچه بسیاری از ساختار کنونی هزار سال بعد درست شده اند.
شاید از هزاران نفر شنیده باشید و یا هزار جا خوانده باشید که هند در تاج محل خلاصه نمیشود. دیدنیهای هند به قدری زیاد است که نمیشود در یک سفر معمولی ۱۰ تا ۱۵ روزه همهشان را دید. اینجا یکی از عجیبترین جاذبههای گردشگری هند را به شما معرفی میکنیم که به نسبت جاذبههای دیدنی پایتخت هند، کمتر به آن توجه شده.
در کرانهی جنوبی رود ویگای (Vaigai)، در شهر مادورای (Madurai) که در در قسمتهای جنوبی هند قرار دارد، معبدی به اسم میناکشی وجود دارد که میتواند هوش را از سر شما ببرد. معبد میناکشی در قلب شهر ۲۵۰۰ سالهی مادورای جای گرفته. میگویند تاریخ ساخت این معبد به قرن ششم میلادی برمیگردد، ولی ساختمان جدید معبد در سال ۱۵۵۹ ساخته شده، بعد از این که مورد حملهی یک سردار مسلمان قرار گرفته که میخواسته اسلام را در آن شهر ترویج کند. روزانه ۱۵۰۰۰ نفر از این معبد دیدن میکند و جالب است بدانید که اکثر این بازدیدکنندگان هندوهایی هستند که برای دعا به این معبد آمدهاند. این معبد به اقتصاد این شهر خیلی کمک کرده چون هر سال در فصل برگزاری فستیوال و جشنوارههای مختلف، میلیونها گردشگر به این منطقه میآیند. وقتی وارد محوطهی این معبد میشوید ۱۴ برج را میبینید که ارتفاع بلندترینشان ۵۱ متر است. نمای بیرونی تمام این برجها با مجسمهی خدایان هندو تزئین شده و به دلیل رنگآمیزی متنوع این مجسمهها، ظاهر چشمگیری دارند. جالب است بدانید که درون این معبدها هم با مجسمههای متنوع تزئین شدهاند. از آنجا که ما میخواهیم بلندترین برج این مجموعه را معرفی کنیم، توضیحاتی که در ادامه میآید، منحصرا مربوط به برج ۵۱ متری معبد میناکشی است. این معبد یکی از ۳۰ نامزد عجایب هفتگانهی جدید هم بوده.
معبد میناکشی برای الههای به همین اسم ساخته شده. سازندگان این معبد آن را بر اساس بدن انسان طراحی کردهاند. معبد ۵ ورودی اصلی بر اساس حواس پنجگانهی انسان یعنی بویایی، شنوایی، بینایی، چشایی و لامسه دارد. ۹ ورودی فرعی و کوچکتر هم هست که راههای ارتباط درون بدن انسان را با بیرون تداعی میکنند و شامل چشمها، سوراخهای بینی، سورخهای گوش،دهان، شاهرگ و مقعد است. هندوها بر این باور بودند که هوایی که در این ورودیها در جریان است، همان روح آدمی است و اگر هوا از جریان بیفتد، روح برای همیشه بدن انسان را ترک میکند. ورودیهای این معبد بسیار بزرگ هستند و فضای داخلی معبد هم به اندازی بیرون آن باشگوه و نفسگیر است. لازم نیست نگران گرفتگی و گرمای هوا باشید. هوا در داخل معبد کاملا خنک است. هرچه باشد هندوها این معبد را برای پرستش الههشان ساختهاند. مجسمههای بیرونی معبد شامل الههها، خدایان، نیمه خدایان، شیاطین و حیوانات هستند و به دلیلی که برای ما نامعلوم است، مجسمههایی که در نوک معبد قرار گرفتند، ظاهری ترسناک و کمی شیطانی دارند. داخل معبد از طبقات مختلفی تشکیل شده و هر تالار ویژگیها و زیباییهای زیادی دارند. اکثر مردم فکر میکنند سنگی که در ساخت تزئینات و مجسمههای داخل معبد استفاده شده، سنگ زمرد است، ولی در واقع سنگ استفاده شده سنگ یشم است. ولی سازههایی که در این معبد قرار گرفتهاند، بسیار بزرگتر از آن هستند که با سنگ زمرد ساخته شوند. عکسبرداری از مجسمهی میناکشی درون معبد برای گردشگران ممنوع است. فقط میتوانید آن را تماشا کنید و مسحور چشمهای مجسمه شوید، چون بارزترین خصیصهی این مجسمه، چشمهای درشت، زیبا و مرموزش است که گردشگران را بیش از پیش کنجکاو میکند. یکی از تالارهای این معبد به تالار ۱۰۰۰ ستون معروف است ولی در واقع ۹۸۵ ستون بیشتر ندارد. افسانهی بسیار جالبی دربارهی نحوهی ساخته شدن این تالار بین هندوها وجود دارد که خواندنش خالی از لطف نیست:
میگویند روزی یک کوتوله در مقابل میناکشی ظاهر شد و او را دعوت به دوئل کرد. میناکشی از حرف کوتوله به خنده افتاد و یکی از سربازانش را به عنوان نماینده برای مبارزه با کوتوله به میدان فرستاد. در کمال تعجب، کوتوله سرباز را شکست داد و از مبارزه سربلند بیرون آمد. میناکشی که احساس میکرد غرورش خدشهدار شده، نقشهای کشید تا کوتوله را به چالشی دعوت کند که انجامش برای او غیرممکن باشد. میناکشی از کوتوله خواست تا در عرض یک روز، ساختمانی با هزار ستون سنگی بسازد. اگر کوتوله موفق به انجام این کار شد، بعد از او نوبت میناکشی است که ساختمان مشابهی بسازد. کوتوله قبول میکند و شروع به خواندن وردهایی میکند که باعث میشود ستونهای سنگی مستطیلی از دل کوه بیرون بیایند. او آنها را در تالار میچیند و موفق به ساختن ۹۸۵ ستون سنگی میشود. بعد تصمیم میگیرد تا لحظهی تابش اولین بارقههای نور خورشید چرت بزند و بعد از بیدار شدن ادامهی ستونها را بچیند (چون کوتوله تا ظهر فرصت داشت). میناکشی از این فرصت استفاده میکند و یکی از گوشوارههایش را به آسمان میاندازد و این گوشواره خورشید را میپوشاند و باعث میشود کوتوله تا ظهر بخوابد و از میناکشی شکست بخورد. بعد از شکست، کوتوله خودش را به آتش میکشد و ساخت تالار ۱۰۰۰ ستونی با ۹۸۵ ستون به پایان میرسد.
نکتهی جالب دیگر دربارهی معبد میناکشی این است که سنگهایی که برای ساخت ورودیهای معبد استفاده شدهاند ساده و بدون تزئین هستند و اگر به آنها تقهای بزنید، متوجه میشوید که پشتشان خالی نیست. ولی در ردیف دوم، سنگها همگی تزئین شده هستند و اگر به آنها ضربه بزنید میبینید که صدا در بین آنها میپیچد، یعنی پشتشان خالی است. خیلیها بر این باورند که این موضوع نشان میدهد که پشت این سنگها راه مخفی وجود دارد که ممکن است به یک دخمه، اتاق گنج زیرزمینی یا یک راه فرار منتهی شود.
معبد میناکشی یکی از دیدنیترین معابد هند است و چون در جنوب هند قرار دارد، دسترسی به آن به اندازهی جاذبههای دیگری که در پایتخت و شهرهای مرکزی وجود دارد، آسان نیست. اما بازدید از معبدی که از حدود ۳۳هزار مجسمهی رنگی ساخته شده که هر ۱۲ سال یکبار ترمیم و رنگآمیزی مجدد میشوند، خالی از لطف نیست. بازدید از این معبد شما را دل فرهنگ و آداب رسوم مذهبی هندوها قرار میدهد که خودش تجربهای منحصر به فرد است.