غذاهای محلی سیستان و بلوچستان
کشک زرد
یکی از محبوبترین غذاهای منطقه سیستان کشک زرد است که هیچ شباهتی به دیگر کشکها ندارد. کشک زرد که با عنوان کشک سیستانی و کشک زرد زابلی نیز شناخته میشود نوعی فراورده لبنی – غلهای ست و شکل پودری و زردرنگ دارد. کشک زرد از ترکیب ادویه، زردچوبه و گندم بلغور شده به دست میآید، به طوری که این مواد را به مدت یک هفته تا 10 روز در کیسهای نخی میگذارند، سپس آن را درآورده و پس از ورز دادن، پودر و به عنوان یک غذای مقوی میل میکنند. سیستانیها کشک زرد را با روغن تفت میدهند و سپس به آن آب اضافه میکنند تا شکلی سوپ مانند به خود بگیرد؛ در نهایت در آن نان تیلیت کرده و نوش جان میکنند. به طور کلی باید توضیح دهیم که نحوه آمادهسازی این غذا به سوپ نیمه آماده شباهت دارد و از آن جایی که سرعت درست کردن آن بسیار بالاست، میتوان به راحتی در هر زمانی از روز آن را نوش جان کرد. البته این غذا در روزهای سرد سال جور دیگری میچسبد.
تباهگ
تباهگ یکی از غذاهای لذیذ منطقه بلوچستان است که قدمتی تاریخی دارد. در گذشته، مردم بلوچ برای جلوگیری از فاسد شدن گوشت، آن را درون پودر انار و نمک قرار میدادند و سپس برای چند روز زیر نور آفتاب میگذاشتند تا خشک شود. امروزه همین گوشت خشکشده را نیم ساعت همراه با نمک و فلفل درون آب میجوشانند و از آب آن برای طبخ برنج استفاده میکنند. اینگونه، برنجی طعمدار و لذیذ به دست میآید. گوشتها را هم بعد از خارج کردن از درون آب سرخ میکنند و در نهایت، آن را با برنج میل میکنند. البته بسیاری از مردم دوست ندارند گوشت را سرخ کنند و ترجیح میدهند آن را پس از پخته شدن با آب صرف کنند. بد نیست به این موضوع نیز اشاره کنیم که عدهای از بلوچیها بعد از به جوش آمدن گوشت، برنج به آن اضافه میکنند تا به صورت استانبولی درآید.
تباهگ از غذاهای محبوب بلوچیست و به ویژه در ایام عید قربان که گوشت نذری به وفور یافت میشود، اولین گزینه مردم برای تهیه غذا به شمار میرود.
دوغ پا
دوغ پا نوعی خورشت است که به جای آب، با دوغ طبخ میشود؛ لپه، پیاز خرد شده، روغن، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زعفران از دیگر موادی هستند که در تهیه این خورشت استفاده میشوند و در نهایت رایج است که این خورشت دلچسب را با برنج کته صرف کنند.
خوب است بدانید تهیه این خورشت با دوغ را به روحیه دامپروری بلوچها نسبت میدهند و محصولات لبنی از مواد پایه در سفره این هموطنانمان هستند.
تنورچه
تنورچه یا ترونچه نوعی کباب دلچسب و لذیذ است که در منطقه بلوچستان طبخ میشود و یکی از محبوبترین غذاهای این منطقه به شمار میرود. همانطور که از نام این غذا میتوان حدس زد، تنورچه کبابیست که درون تنور تهیه میشود، اما برای طبخ این غذا دو راه وجود دارد. در روش اول، گوشت گوسفند را به قطعات بزرگ تقسیم میکنند و آن را به سیخی از جنس چوب نخل میکشند؛ در نهایت این سیخها را درون تنور می گذارند تا کباب شوند. اگر هم بخواهند گوشت خیلی خشک نشود، داخل تنور ظرف آبی میگذارند و اینگونه فضای داخلی مرطوب میماند و گوشت آبدار و لذیذ میشود.
در روش دوم، پس از آنکه یک گوسفند کامل را ذبح کردند، آن را پاک کرده و درون شکمش را خالی میکنند و دوباره آن را به هم میدوزند، سپس دست و پا و شکم آن را بسته و به صورت آویزان درون تنور قرار میدهند تا برای یک ساعت خوب بپزد. تنورچه را نیز مانند دیگر کبابها میتوان با برنج یا نان نوش جان کرد.
املت سوزی
املتِ سوزی یکی دیگر از غذاهای خوشمزه و سنتی استان سیستان و بلوچستان است که با استفاده از گیاهِ سوزی طبخ میشود. پیاز، سیبزمینی، تخممرغ، سیر، نمک، فلفل و روغن هم از دیگر موادی هستند که در تهیه این غذا به کار میروند. البته باید اشاره کنیم به جای سوزی میتوان از اسفناج هم در پخت این غذا استفاده کرد، اما طبیعتا طعم و مزه آن به خوبی اصلش نمیشود.
فرهنگ غذایی سیستان و بلوچستان
هر کدام از مناطق کشورمان، فرهنگ غذایی خاص خود را دارد و سیستان و بلوچستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. البته در همین استان هم، هر کدام از بخشها رژیم غذایی مخصوص به خود را دارد. اگر ما بخواهیم به تفسیر فرهنگ غذایی این استان بپردازیم، میتوانیم آن را به دو بخش سیستان و بلوچستان تقسیم کنیم.
در منطقه بلوچستان، خورشتها با ادویههای تند و پیاز فراوان طبخ میشود و از آنجایی که دامپروری به صورت گستردهای در اینجا رواج دارد، شالوده اصلی غذاهای بلوچستان را گوشت و مواد لبنی تشکیل میدهد؛ البته بلوچها از گوشت بز بیش از گوشت سایر دامها استفاده میکنند.
همچنین مردم چابهار و کنارک و به طور کلی ساکنان سواحل عمان، انواع خوراک ماهی را در وعدههای غذایی خود میگنجانند. در قسمتهایی هم که خرما محصول عمده آنهاست این ماده غذایی را در تهیه بخش اعظمی از غذاهای روزانه خود قرار میدهند.
در منطقه سیستان اما از آنجایی که در گذشته به انبار غله ایران معروف بوده است، مردم بیشتر از این نوع مواد غذایی در خوراکیها و غذاهای خود استفاده میکنند. از طرفی غذاهای آبکی هم در این خطه بسیار محبوب است که به تعدادی از آنها در این لیست غذاها اشاره کردیم.
جای کدامیک از خوشمزههای این خطه کشورمان در این فهرست خالیست؟
پیشنهادهای خود را با ما و دیگر همراهان کارناوال به اشتراک بگذارید.