قونیه از شهرهای مهم کشور ترکیه به شمار میآید که جاذبه های تاریخی و فرهنگی زیادی را در خود جای داده است. اگربه ترکیه و شهر زیبای قونیه سفر کردید در کنار بازدید از مقبره مولوی از مقبره صدرالدین قونوی که در جوار آرامگاه مولانا قرار دارد نیز دیدن کنید.
ابوالمعالى صدرالدین محمد بن اسحاق بن یوسف بن على قونوى (607-673ق)، ملقب به شیخ كبیر، از علماى نامى و عرفاى عالى مقام و مشایخ بزرگ قونیه، مؤلف «اعجاز البیان فى تفسیر ام القرآن». فرزند ناتنی و مرید ابن عربی بود. وی همچنین در ارتباط با مولوی و سعدالدین حمویه بود و با خواجه نصیرالدین طوسی و برخی دیگر از علما مکاتبه داشت.
زندگینامه صدرالدین قونوی
پدرش مجدالدین اسحاق از ارادتمندان محیالدین ابن عربی بود و اندکی پس از ولادت صدرالدین درگذشت. بعد از او مادرش به ازدواج ابن عربی درآمد و صدرالدین از کودکی تحت پرورش محیالدین ابن عربی، که او را به مصر برده بود، به تحصیل علم و معرفت پرداخت.و پس از تکمیل مراتب علمی و عملی، به قونیه بازگشت و در آن شهر مدرسه و خانقاهی تأسیس کرد.
صدر قونوی همزمان با مولوی، در قونیه مدرسه و خانقاه داشت. او در آغاز کار معارض و منکر مولوی بود اما به میانجی سراجالدین محمود ارموی، یکی از شاگردان ش، در حلقهٔ ارادتمندان مولوی درآمد و به ملاقات و تبادل نظر با مولوی پرداخت، تا جایی که در حق او گفتهاست: «اگر بایزید و جنید در این عهد بودندی، غاشیهٔ این مرد مردانه برگرفتندی و منت بر جان خود نهادندی.
آثار صدرالدین قونوی
از آثار وی میتوان به تفسیر سوره فاتحه، مفتاحالغیب، الفکوک فی اسرار مستندات حکم الفصوص، شرح حدیث الاربعین، اعجاز البیان فی تاویل امالقرآن، تبصرةالمبتدی و تذکرةالمنتهی، مرآة العارفینن، الرسالة الهادیة، الرسالة المفصحة، الرسالة فی حقالمهدی، رساله در مبدأ و معاد، شعب الایمان، رساله در باب عرش، رساله در مراتب کشف، شرح اسماء الحسنی، ضابة حکمیة، رسالة السیر و السلوک، نفحات الهیه، مقدمه مشارق الدراری، الشجرة النعمانیة و النصوص فی تحقیق الطور و الخصوص اشاره کرد.
آنچه که از او زندگی او میتوان گفت این است که ایشان در علوم مختلف عقلی، ذوقی و نقلی بسیار تبحر داشت و به عبارتی میتوان گفت صاحب نظر است، تا جایی که پس از محیی الدین لقب برجستهترین عارف و مطلعترین آنان در عرفان نظری را بر وی نهادند.
او با با تبحری که در عرفان و سایر علوم داشت، توانست لغزشهای محییالدین در تالیفاتش و بخصوص الفتوحات المکیه را به طور کامل برطرف کند، به راستی میتوان گفت اگر صدرالدین نبود فهم کلام محیی الدین نیز برای دیگران میسر نمیشد. بی تردید عوامل زیادی در شکلگیری شخصیت علمی و عرفانی صدرالدین قونوی تاثیر داشت ولی از این میان، در کنار تربیت خانوادگی، مصافحت او با محییالدین تاثیر بسزایی در شکل گیری شخصیت ایشان داشت، به طوری که از زمان ورود شیخ به قونیه آغاز شد و تا پایان زندگی او همچنان ادامه پیدا کرد.
قونوی در سال 673ق درگذشت، مقبره صدرالدین قونوی در جوار آرامگاه جلالالدین محمد بلخى، یکی دیگر از مراکز پر تردد گردشگران، عرفا و اهالی ادب در ترکیه است.