جاهای دیدنی یزد ، ترین های ایران ( قسمت دوم ) ، بهترین جاذبه های دیدنی استان یزد

جاهای فراوان دیدنی یزد به این دلیل ترین ها نام گرفت که بهترین ها را در خود جای داده است . یزد با توجه به پتانسیل بالای گردشگری جهانی سهم عظیمی دارد و جاذبه های گردشگری فراوانی را در خود جای داده است .

فهرست نمایش

مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه

خانه همیشه مکانی امن برای انسان بوده است؛ جایی برای کسب آرامش و دور شدن از دغدغه های زندگی! در زندگی ایرانی نیز خانه از اهمیت بالایی برخوردار است. سبک معماری خانه های ایرانی در طول سالیان محتلف به آنچنان کمالی رسید که آوازه اش در تمام دنیا پیچید و جهانگردان، معماران و دوستداران هنر را از سراسر دنیا به این خاک پهناور کشاند تا به رمز این هنر بی نقص دست یابند.

خانه های ایرانی در جغرافیاهای مختلف با شیوه ای خاص و هنرمندانه بنا شده اند؛ اما خانه های ساخته شده در بخش مرکزی و کویری ایران یک ویژگی منحصر به فرد دارند. سادگی بیرون، شکوه درون! اما این خانه های زیبا را کجا می توان یافت؟ شاید بهترین مقاصد برای قدم گذاشتن درون این خانه ها شهرهای یزد و کاشان باشد. این بار می خواهیم راهی شهر یزد شویم و بازدیدی از یکی از خانه های تاریخی شهر ابرکوه داشته باشیم. احتمالا وقتی به خانه مورد نظرمان برسیم آن چه می بینیم با انتظارمان کاملا متفاوت است. دیوارهای خشت و گلی ساده که شاید خیلی دیدنی به نظر نرسد؛ اما بهتر است صبر پیشه کنیم و قدم به درون دنیای محصور کننده خانه آقازاده بگذاریم که تمام شکوهش را یک جا درون بادگیرهایش پنهان کرده است.

چرا خانه تاریخی آقازاده ابرکوه؟

یکی از زیباترین بادگیرهای دو طبقه ایران بر فراز این خانه قرار دارد. خانه آقازاده دارای امکاناتی نظیر رستوران، پارکینگ و کافه است و می توانید در حین بازدید از آن ها استفاده کنید.خانه آقازاده در شهر تاریخی ابرکوه قرار دارد و با رانندگی 3 دقیقه ای از این خانه می توانید از سرو 4500 ساله ابر کوه دیدن کنید.بادگیر خانه آقازاده به عنوان نمادی از بادگیر ایرانی در پشت اسکناس های 2000 تومانی به چاپ رسیده است.با رفتن به این جاذبه در واقع با یک مجموعه از خانه های تاریخی روبرو می شوید که هر کدام کاربری مخصوص خود را دارند.مجموعه تاریخی آقازاده شامل دو هتل بسیار زیبا یعنی خانه های حسینی دوست و موسوی می شود که به شما تجربه اقامت در خانه های تاریخی را هدیه خواهد کرد.

مناسب برای

افراد علاقمند به بناهای تاریخی به ویژه سبک معماری اسلامی

پژوهشگران تاریخ، معماری، گردشگری و…

خانواده ها

گروه های دوستانه

نامناسب برای

افراد سالمند و معلول که توانایی بالا رفتن از پله ها را ندارند

آشنایی با مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه

قبل از آن که وارد خانه آقازاده شویم بهتر است در مورد این مجموعه تاریخی زیبا که در بخش قدیمی شهر ابرکوه واقع شده، بیشتر بدانیم. این مجموعه دارای 5 خانه تاریخی بسیار زیبا با نام های حسینی دوست، موسوی، گبری، سیدعلی آقا و آقازاده است. همگی این 5 خانه در یک کوچه واقع شده اند و امروز هر کدام کاربری مخصوص به خود را دارند و به نحوی از گردشگران میزبانی می کنند.

این مجموعه در حدود سال 1385 و طی یک دوره 10 ساله مجددا زیر پوشش صندوق احیا و مرمت آثار تاریخی رفت و توسط شرکت آفاق روشن ابرکوه تحت مرمت قرار گرفت. از این 5 خانه فقط خانه تاریخی آقازاده قابلیت بازدید دارد؛ اما خانه های موسوی و حسینی دوست هم اکنون کاربری اقامتی دارند و خانه های گبری و سیدعلی آقا نیز در آینده کاربری مشابه پیدا خواهند کرد. خانه سیدعلی آقا دیوار به دیوار خانه آقازاده قرار دارد و این دو خانه از طریق ساباطی (1) به یکدیگر متصل می شوند، این مسیر دسترسی خانه به یکدیگر در اصل حاکی از پیوند نزدیک و یا خویشاوندی اعضای خانه ها با هم دیگر است.

همانطور که گفتیم، در میان این 5 خانه تنها خانه آقازاده به عنوان یک جاذبه تاریخی قابلیت بازدید دارد. در ادامه به دورن این خانه قدم می گذاریم و بیشتر با آن آشنا می شویم.

پاورقی

1- ساباط ها از ویژگی های معماری اقلیم گرم و خشک در ایران هستند و به تونل های طاق داری گفته می شود که موجب ایجاد سایه و باد خنک در محل های گذر می شوند.

خانه گبری یزد

خانه حسینی دوست

خانه سید علی آقا

خانه موسوی

آشنایی با خانه آقازاده ابرکوه

در شهر ابرکوه استان یزد و میان کوچه پس کوچه هایی با دیوار های کاه گلی درست در میان محل قدیمی دروازه میدان خانه زیبایی قرار دارد؛ خانه ای قدیمی با بادگیری زیبا که هر جایی نمی توانید نظیرش را ببینید. این خانه که خانه آقازاده ابرکوه نام دارد، حدود سال 1157 خورشیدی، به سفارش حاج حسین ابرقویی، از ثروتمندان شهر ابرکوه (در انتهای مطلب بیشتر با این فرد آشنا می شویم) در همین محله قدیمی بنا شد؛ خانه ای با مساحت 820 مترمربع در زمینی به مساحت 1500 مترمربع که تمام شهرتش را مدیون شاهکار بالای سرش است، بادگیری دو طبقه و بسیار زیبا که در بافت قدیمی شهر مثل جوانه گندم قد برافراشته و خود نمایی می کند.

به محض ورود به این خانه زیبا از یک دالان عبور کرده و به حیاط زیبایی می رسیم که با قلوه سنگ های صاف سنگفرش شده است. حوض مستطیلی در مرکز حیات صفای خاصی به خانه بخشیده است؛ اما مسحور این حوض نشوید و سرتان را بالا بگیرید تا خانه دو طبقه ای را ببینید که با پنجره های ارسی و شیشه های رنگی مزین شده و تاج پادشاهی دو طبقه ای به نام بادگیر بر سر دارد که در کنار کلاه فرنگی خانه ترکیب زیبایی را پدید آورده است. این خانه دلپذیر در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۸۳۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و تصویر بادگیر زیبایش نه تنها در پشت اسکناس های 2000 تومانی دیده می شود بلکه زینت بخش بسیاری از کالای های صادراتی هم هست و این امر اهمیت این خانه را بیشتر می کند.

معماری خانه آقازاده

خانه آقازاده، بنایی دو طبقه است که مانند سایر خانه هایی که در بخش های کویری ایران ساخته می شوند از مصالح بومی مثل خشت و آجر بهره گرفته است. همچنین برای تزییناتِ خانه، درها و پنجره ها از چوب و برای گچ بری ها از ملات گچ استفاده شده است.

سردر ورودی بنا در ضلع شمال غربی آن قرار گرفته و از طریق دالانی به گوشه حیاط راه پیدا می کند. خانه مثل سایر خانه های ساخته شده در مناطق کویری دارای یک حیاط دلباز است و وسط آن یک حوض سنگی بزرگ وجود دارد. در سه جهت حیاط، اتاق ها و بخش های مختلف خانه ساخته شده، این امر به جهت استفاده از بخش های مختلف خانه در فصول مختلف انجام شده است. چرا که در هر فصل جهت تابش نور خورشید تغییر کرده و یک بخش از خانه نورگیر می شود.

پلان اتاق جنوبی به سبک شکم دریده (1) بوده و دارای پنج دری و خیشخان است که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم. روی بام اتاق، بادگیری وجود دارد که این خانه را از تمامی خانه های دیگر متمایز می کند چرا که بلندترین بادگیر ساخته شده در ایران است. اتاق های شرقی و غربی نیز به شکل سه دری و پنج دری هستند.

پاورقی

1: شکم دربده منظور همان پلان چلیپایی یا صلیبی شکل است.

بخش های مختلف

در این بخش سعی می کنیم بخش های مختلف خانه آقازاده را مورد بررسی قرار دهیم.

1- ورودی خانه

وقتی از کوچه پس کوچه های شهر عبور کردیم به یک کلیاس زیبا و ساده می رسیم. در اصل به ورودی خانه ها کلیاس گفته می شود که درگاهی هستند که بالای آن ها به صورت طاق مانند است و بعد از آن هشتی و راهروی بلندی وجود دارد که به حیاط اصلی می رسد.

بد نیست بدانید که هشتی به فضایی گفته می شود که باعث جدایی بخش ورودی با بخش اصلی خانه می شود.

2- حیاط

حیاط خانه از سه جهت توسط اتاق ها محصور شده است. در وسط آن یک حوض سنگی مستطیلی وجود دارد که در دو سمت آن درختچه های کوچکی قرار گرفته است. کف حیاط نیز با قلوه سنگ، سنگ فرش شده است.

3- بادگیر

بادگیرها برج هایی هستند که معمولا در مناطق کویری جهت تهویه هوا و بر فراز خانه ساخته می شوند و از نظر معماری و شکل ظاهری و کارکرد انواع متفاوتی دارند. بادگیرهای موجود در ایران به سه نوع: اردکانی، کرمانی و یزدی تقسیم می شوند. بادگیر یزدی از سایر بادگیرها بزرگتر و بلندتر بوده و معمولا چهار طرفه یا هشت طرفه ساخته می‌شود. بادگیرهای شهر یزد بر فراز اتاق تابستان نشین که در ضلع جنوبی خانه قرار دارد ساخته می شود و این امر در مورد خانه آقازاده نیز صدق می کند. بادگیر خانه آقازاده همان طور که از محل ساختش پیداست به سبک یزدی ساخته شده و بر فراز تالار اصلی قرار گرفته و دو طبقه است. همین امر این خانه را از بسیاری دیگر از خانه های مناطق کویری متمایز می سازد. این بادگیر زیبا، 18 متر ارتفاع و 18 مترمربع مساحت و 19دریچه تنظیم جریان هوا دارد. این بادگیر به شکلی دقیق مهندسی شده تا حتی زمانی که باد چندان نمی وزد عمل تهویه اتاق را انجام می دهد. بادگیر طبقه بالا و پایین به طور کامل با یک دیگر هماهنگ هستند.

3- اتاق ها

این خانه شامل چندین اتاق پنج دری و سه دری است که در دو طبقه قرار گرفته اند. پنج دری ها در بخش وسط سه دری ها بوده و به عنوان اتاق اصلی کاربرد دارند. سه دری ها نیز در دو جهت پنج دری ها قرار گرفته و به عنوان اتاق خواب از آنها استفاده می شده است. اتاق های تالار اصلی که بادگیر نیز روی بام آن قرار دارد دارای تو رفتگی از بیرون هستند که آن ها را از اتاق های جبهه های دیگر حیاط متمایز می سازد.

اتاق تابستان نشین

این اتاق در بخش جنوبی حیاط قرار گرفته است تا در تابستان از تابش مستقیم آفتاب در امان بماند. در بخش وروردی این اتاق ایوان وجود دارد که یک فضای نیمه باز است. این ایوان هم مثل سایر خانه های ساخته شده در مناطق کویری جز در مواقع بسیار سرد سال مهمترین فضای زندگی در خانه بوده اند. تزیینات این بخش از اتاق به خاطر باز بودن فضا و قرارگرفتن در معرض گرد و غبار، معمولا ساده تر از بخش های دیگر است. بادگیر بر فراز این اتاق قرار دارد.

* خیشخان (دار آفرین)

این اتاق در کنار اﺗﺎق تابستانه بوده و ﺳﻘﻒ آن دارای ﻧﻮرﮔﻴﺮی ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺧﻴﺸﺨﺎن اﺳﺖ. ﺧﻴﺸﺨﺎن را ﺑﺎ ﺣﺼﻴﺮ، ﺳﻔﺎل و ﻳﺎ ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎی ﺧﺎردار می ﭘﻮﺷﺎﻧﺪند و بر آن آب می پاشیدند تا اتاق خنک شود.

* اتاق های پنج دری

اتاق پنج در معمولا به عنوان اتاق اصلی در نظر گرفته می شود و دارای 5 لنگه ارسی است. گاهی از این اتاق به عنوان اتاق شاه نشین هم یاد می شودو روبه روی آن حوض بزرگ حیات وجود دارد.

* اتاق های سه دری

سه دری ها به عنوان اتاق خواب استفاده می شدند ومثل پنج دری ارسی دارند در اصل نام اتاق را با تعداد ارسی های آن مشخص می کنند.

4-کلاه فرنگی

کلاه فرنگی عمارتی کوچک با تزیینات زیبا هستند و در دوره قاجاریه رایج شدند. سبک معماری این بنا ترکیبی از معماری ایرانی و اروپایی آن دوران است. معمولا در وسط باغ یا بوستان ساخته می شود و معمولا گنبد آن مخروطی شکل است. کلاه فرنگی خانه آقازاده بر بام تالار اصلی و درست کنار بادگیر قرار دارد و سقف پنج دری اصلی را تشکیل داده است. کلاه فرنگی به صورت هشت پر بوده و در هر وجه آن یک پنجره با شیشه های رنگی وجود دارد و به نحوی طراحی شده که بیشترین نور را به تالار اصلی منتقل کند.

5-زیرزمین

زیرزمین این خانه به صورت دست کند است در واقع سنگ های زیر زمین کنده شده است. به گفته افراد محلی در کل شهر ابرکوه روی بستری سنگی قرار گرفته است و بخش هایی در شهر وجود دارد که مثل روستای میمند به صورت دستکند ساخته و شکل گرفته اند.

تزیینات به کار رفته در خانه آقازاده

یکی از عناصر اصلی معماری خانه ها تزیینات به کار رفته در آن هاست که زیبایی و جلوه خانه را بیشتر می کند. میزان تزیینات و پیچیدگی آن ها بستگی به اهمیت آن بخش از خانه دارد. برای مثال معمولا اتاق های شاه نشین بیشترین و با شکوه ترین تزیینات را به خود اختصاص می داده اند. در این بخش به بررسی انواع تزیینات به کار رفته در این خانه می پردازیم.

1- مقرنس (آهو پای)

مقرنس نوعی تزیین حجمی است که به شکل طاقچه بندی با استفاده از مصالحی مثل چوب و گچ ساخته می شود. در ساخت مقرنس حجم اشکال هندسی از پایین به بالا کوچک می شود و این کار در معماری به خاطر تبدیل پلان مربع به دایره صورت گرفت. بیشترین کاربرد مقرنس در ساخت و تزیین گنبدها، شبستان و محراب بوده است. بخش زیرین کلاه فرنگی خانه آقازاده دارای مقرنس کاری های بسیار زیبایی است.

2- اُرسی

ارسی ها پنجره های مشبک مستطیل شکلی هستند که به جای باز شدن دایره ای به شکل عمدی از پایین به بالا باز می شوند و معمولا تزییناتی مثل شیشه رنگی با قاب چوبی گره چینی در آن ها به کار رفته است.

3-شیشه رنگی

قدمت این هنر به هزاران سال پیش بر می گردد و مراحلی مثل طراحی روی کاغذ، برش، تقسیم بندی و .. را طی می کند سپس با توجه به مکانی که قرار است شیشه ها در آن استفاده شود در قاب های مختلف مفتول مسی و قاب های چوبی که بارزترین آن هنر گره چینی است قرار می گیرند.

4- گچ بری

همان طور که از نامش پیداست در این هنر از گچ برای تزیین حاشیه سقف، بالای سردر ها، پنجره ها و … استفاده می شود. گچ بری به ویژه در دوره قاجار به دلیل سفر شاهان به کشور های اروپایی دچار تغییراتی در طراحی شد؛ اما این تغییرات هیچ گاه نتوانست جای طرح های اسلیمی، ختایی وگل و گیاه را در معماری ایرانی بگیرد. این گچ بری ها در حاشیه پنجره ها و در ها، در بخش داخلی خانه دیده می شوند.

5- قطار بندی

قطار بندی نوعی از هنر مقرنس کاری است که در يك خط مستقيم كار شده باشد مانند مقرنس بين طاق و ديوار‌های يك اتاق. این نوع مقرنس در فضای بیرونی خانه هم استفاده شده که در عکس زیر نیز می توانید نمونه آن را ببینید.

امکانات مجموعه تاریخی آقازاده

این مجموعه شامل خانه های تاریخی آقازاده، سید علی آقا، حسینی دوست، موسوی، گبری است که در نزدیکی یک دیگر قرار دارند. خانه های حسینی دوست و موسوی به عنوان هتل مورد بهره بردار قرار گرفته اند و دوخانه گبری و سید علی آقا در آینده مورد بهره برداری قرار خواهند گرفت و کاربری هتل پیدا می کنند. خانه آقا زاده نیز به عنوان کافی شاپ و هتل مورد بهره برداری قرار گرفته است. اینترنت رایگان، رستوران، کافی شاپ، سرویس بهداشتی، سرویس خواب، حمام و… از امکانات اصلی این مجموعه است.

مسیر دسترسی

آدرس: ایران، یزد، شهرستان ابرکوه، میدان امام حسین، خیابان شهید باهنر، کوچه شهید باهنر نوزدهم، مجموعه خانه های تاریخی آقازاده، خانه تاریخی آقازاده.

هزینه بازدید

اتباع ایرانی: 2000 هزارتومان

اتباع خارجی: 8000 هزارتومان

ساعت بازدید

8:00 الی 10:00

دیدنی های اطراف

ابرکوه شهری کوچک و تاریخی است که در دل خود آثار بسیار مهم و ارزشمندی دارد یکی از آن ها همین خانه آقازاده است که با بادگیر زیبایش دل هر بیننده ای را می برد. اگر به شهر ابرکوه رفتید علاوه بر بازدید از خانه آقازاده می توانید به راحتی با چند دقیقه رانندگی از جاذبه های زیر هم دیدن کنید

*** تمامی آثار زیر ثبت ملی شده اند.

مسجد جامع ابرکوه | در فاصله 1 کیلومتری

یخچال خشتی ابر کوه (یخچال آقا) | در فاصله 4 کیلومتری

گنبد عالی | در فاصله 6 کیلومتری

خانه صولت (موزه مردم شناسی) | در فاصله 1 کیلومتری

قلعه رباط | در فاصله 5 کیلومتری

آرامگاه پیر حمزه سبزه پوش | در فاصله 1.5 کیلومتری

درخت سرو ابرکوه | فاصله 2 کیلومتری

نظرات خارجی ها

شهر ابر کوه به دلیل قرارگیری در مسیر شیراز به یزد که دو مورد از پر بازدید ترین شهر ها توسط توریست های خارجی است. همچنین قرار گیری کهن سال ترین درخت ایران، سرو ابرکوه که قدمتی چندین هزار ساله دارد و همچنین یکی از زیباترین بادگیرهای ایران موجب شده تا گردشگران زیادی از این خانه تاریخی بازدید کنند. در ادامه به بررسی نظرات تعدادی از گردشگران خارجی درباره خانه آقازاده می پردازیم.

1-گردشگری از ایتالیا | تاریخ ثبت دیدگاه مهر1397

خانه-رستورانِ نُقلی

خانه ای 400 ساله که به طور شگفت آوری زیبا و هیجان انگیز است. در این خانه شما می توانید در یک باغ دلپذیر غذای تان را نوش جان کنید. فضایی آرام بخش، دور از استرس با بادگیر هایی دو طبقه

2-گردشگری از بلژیک | تاریخ ثبت دیدگاه اسفند1396

تجربه ای استثنایی

از خانه آقازاده دیدن کردم، تجربه ای باور نکردنی بود. به نظرم خیلی از خانه های تاریخی کاشان بهتر بود. فضایی کاملا آرام بخش داشت و این امکان برای من وجود داشت تا چند روز بیشتر هم آن جا بمانم. مسئولان بسیار مهربان و خوش برخورد بودند. این خانه یک پیشنهاد رد نشدنی برای کسانی است که می خواهند از ایران واقعی دیدن کنند.

3-گردشگری از انگلیس | تاریخ ثبت دیدگاه مهر1396

ناهار و بازدیدی دلچسب

در این خانه یک ناهار بسیار دلچسب خوردم. منظره پشت بام فوق العاده بود. در کل همه چیز فوق العاده بود.

4-گردشگری از سوئیس | تاریخ ثبت دیدگاه 1396

عکس از اسکناس 20 هزار ریالی

بخش بادگیر های خانه روی اسکناس های 20هزار ریالی ایران وجود دارد. خانمی که راهنمای ما بود و خانه را به نشان داد هم بسیار مهربان و خوب بود. مکانی عالی برای توفقف و عکس برداری.

5-گردشگری از لیبی | تاریخ ثبت دیدگاه آذر 1395

شکوه غروب آفتاب!

راهنمای تور از طریق این شهر باستانی یعنی ابر کوه ما را به سمت هتل آقازاده برد. ترکیب غروب آفتاب و منظره خانه فوق العاده بود. خودم رو تصور کردم که سال ها پیش است و در این خانه در حال زندگی کردن هستم. معرکه بود! در کافی شاپ استقبال گرمی از ما شد. خود کافی شاپ هم عالی بود. اونجا به ما گفتند که گردشگران اروپایی کمتر از این جا بازدید می کنند. اروپایی ها! منتظر چی هستین؟

حاج حسین ابرقویی که بود؟

حضرت آیت الله حاج سید میرزا محمد حسین مجتهد ابرقویی از شاگردان برجسته استاد بزرگ حضرت آیت الله العظمی میرزا محمد حسن شیرازی بود. وی بیشتر در زمینه های علوم اقتصادی، دینی و ترویجی فعالیت داشت و بیشتر وقت خود را صرف امور عمرانی و کشاورزی در شهر ابرکوه کرد که بعد از حمله افغان ها ویران شده بود. او در طول فعالیت های خود سه رشته قنات در بخش های مختلف شهر حفر کرد.

چاپ عکس بادگیر خانه آقازاده روی اسکناس های 2000 تومانی

در سال 1392 امارات متحده عربی در خواستی تحت عنوان ثبت بادگیرها با نام خود به یونسکو فرستاد. به دنبال این اقدام سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری این ادعا را بی اساس دانست و طرح ثبت بادگیر را به عنوان سازه ای که تنها خاستگاهش ایران است به سازمان فرستاد. در سال 1393 دولت تصمیم گرفت تا با اقدامی از بادگیرهای ایرانی به عنوان یک سازه مهندسی شده توسط ایرانیان حمایت کند. بر این اساس از آن سال اسکناس های 2000 تومانی با طرح بادگیر زیبا و دو طبقه خانه آقازاده به چاپ رسید تا از این سازه ایرانی حمایت کند. پرونده بادگیرها هنوز هم در سازمان بین المللی یونسکو باز بوده و به نتیجه قطعی نرسیده است.

بیشترین تعداد دخمه ها در یزد
دخمه محلی است که زرتشتیان، مردگان را بر طبق آداب دینی در آن می نهادند اما از وقتی که به دفن کردن در گورستان پرداخته اند، استفاده از دخمه متروک شده است. بیشترین این دخمه ها در یزد قرار دارد چون در این شهر زرتشتیان زیادی زندگی می کردند. دخمه قدیمی یزد حدود سی سال است که دیگر مورد استفاده نیست، دخمه مانکجی لیمجی هاتریا، دخمه چم تفت، دخمه شریف آباد اردکان، دخمه ترک آباد اردکان تنها نام تعدادی از دخمه های زیاد موجود در یزد است. سرپرستی این دخمه ها را انجمن زرتشتیان بر عهده دارد.تنها آب انبار شش بادگیری جهان
آب انبار شش بادگیر یزد به دلیل دارا بودن شش بادگیر به این نام معروف شده و تنها آب انبار شش بادگیر جهان است. سه بادگیر آن از ابتدا ساخته شده بود و سه بادگیر دیگر بعدها به آن اضافه شده است، با کمی دقت در شکل بادگیرها تفاوت سه بادگیر قدیمی با دیگر بادگیرهای آن را می توان مشاهده کرد. شش بادگیر آب انبار با توجه به شرایط اقلیمی و جهت باد در این منطقه به شکل هشت وجهی هستند. شهر یزد همچنین دارای تنها آب انبار هفت بادگیری جهان با دو مخزن است که در روستای عصر آباد قرار دارد.تنها کاروانسرای دایره ای در ایران

غیر از همه جاذبه های منحصر به فردی که در شهر یزد وجود دارد، می توان تنهاترین کاروانسرای دایره شکل ایران را هم در شهرستان مهریز در مسیر یزد به کرمان مشاهده کرد. کاروانسرای زین الدین یکی از 99 کاروانسرایی است که شاه عباس در ایران ساخته با این تفاوت که معماری آن دایره ای است. اکنون از این کاروانسرا به عنوان یک اقامتگاه سنتی و جاذبه گردشگری یاد می شود. می گویند که اقامت در این کاروانسرای 400 ساله و دیدن آسمان پر ستاره اش امری است که با آن تجربه سفر به یزد، تاریخی ترین شهر جهان کامل می شود!

موزه آب یزد

در گوشه و کنار ایران می توان جاذبه های تاریخی بسیاری را یافت؛ پیشینه کهن این سرزمین باعث شده تا یادگاری هایی از هر دوره در آن باشد. برخی شهرها در این زمینه شناخته شده ترند و کمتر کسی است که تا به حال وصف بناهای تاریخی اصفهان، باغ های تاریخی شیراز و بادگیرها و بناهای خشتی یزد را نشنیده باشد. مقصد امروز کارناوال هم یکی از این شهرهاست؛ می خواهیم شما را با خود به یزد ببریم و گردشی ویژه در این دیار داشته باشیم.

شاید اولین چیزی که در بدو ورود به یزد توجه را به خود جلب می کند، چهره سنتی و قدیمی آن است که از گذشته حفظ شده و هنوز هم می توان در کوچه پس کوچه ها ردپای راه و رسم زندگی گذشتگان را یافت. یزد هیچوقت پایتخت نبوده که بناها یکی پس از دیگری اشغالش کنند و یا شاهان بخواهند آن را به شکلی ویژه بیارایند. ویژگی یزد سادگی و در عین حال شکوه و زیبایی اش است. آرامش را می توان در خیابان های شلوغش هم دید. بادگیرهای برافراشته از عناصر نمادین یزد هستند؛ سازه هایی که هوش معماران ایرانی را به بینندگان گوشزد می کنند.

یزد تنها شهر جهانی ایران است و نامش در فهرست یونسکو خودنمایی می کند؛ اتفاقی که باعث شده تا نام این شهر بیشتر و بیشتر در میان مقاصد گردشگران به ویژه خارجی ها به چشم بخورد. انتخاب از میان بناهای کوچک و بزرگ این شهر سخت است؛ اما این بار قرار است به تماشای موزه آب بنشینیم.

چرا موزه آب یزد؟

یکی از بهترین موزه های آب دنیاست.در بافت تاریخی یزد قرار دارد و در نزدیکی میدان امیرچخماق واقع شده است.این موزه در یکی از خانه های قدیمی و زیبای یزد برپا شده است.

آشنایی با موزه آب یزد | یکی از بهترین موزه های آب دنیا

در شمال میدان امیرچخماق و در ابتدای خیابان قیام بر سردر یکی از خانه های قدیمی، عبارت موزه آب به چشم می خورد که با ورود به آن می توانید به مرور تاریخ چندهزارساله آب در این مرز و بوم بپردازید. موزه آب یزد سال هاست که در خانه تاریخی کلاهدوزها برپا شده و توانسته است توجه گردشگران را به خود جلب کند. در سال 1379 و همزمان با برگزاری نخستین همایش بین‎المللی کاریز بود که این موزه کار خود را آغاز کرد تا ارزش و اهمیت آب را در منطقه ای کویری به مردم نشان دهد. حالا بسیاری از این موزه با عنوان یکی از بهترین موزه های آب دنیا یاد می کنند؛ جایی که در آن می توان آثار و ابنیه های تاریخی در زمینه های مختلف مربوط به آب را شناخت و کمی بیشتر در مورد تاریخ این سرزمین دانست.

آنچه که موزه آب یزد را از دیگر موزه های آب متمایز می کند گذشتن یک رشته کاریز صدها ساله از میان آن است؛ کاریزی که روزگاری آب مورد نیاز مردم را تامین می کرد.

در پنج طبقه این موزه می توانید آثار متنوعی با موضوع آب و چگونگی استفاده از آن در گذشته را ببینید. با ما باشید تا بیشتر با این موزه آشنا شوید…

آشنایی با خانه کلاهدوزها | محل برپایی موزه آب

خانه کلاهدوزها یکی از آثار ارزشمند یزد است که به درخواست مرحوم حاج‎سید‎علی اکبر کلاهدوز -یکی از بازرگانان عصر قاجاریه- در فاصله سال های ۱۲۶۶ تا ۱۲۶۹ خورشیدی ساخته شد. هم اكنون مالک این بنا شركت آب منطقه ای يزد است و همه می توانند به عنوان موزه آب از آن دیدن کنند. زمین این بنا حدود 720 متر‎مربع است و بنا 5 طبقه یا سطح دارد:

سطح اول | محل برخورد دو قنات

از سطح اول یا پایین‎‏ترین طبقه خانه، انشعاب دو کاریز رحیم‎آباد و زارچ، گذر می کند. امروزه قنات زارچ با بیش از 2000 سال قدمت و 75 کیلومتر طول، هنوز هم فعال است.

سطح دوم | انباری متفاوت برای خوارکی ها

سطح دوم پایاب است؛ بخشی از هر ساختار آبی که کمترین گودی را دارد و محل شستن ظروف و البسه نیز به شمار می رود. پایاب این ساختمان در عمق 10 متری قرار گرفته و فضای آن به صورت هشت ضلعی است. برخورداری این قسمت از دمای ثابت و اختلاف 14 درجه ای با محیط سبب شده بود تا در گذشته محل مناسبی برای نگهداری خوراکی ها باشد. در میان این سطح حوضی دیده می شود که گذر آب کاریز از آن هوا را مطبوع نگه می دارد.

نگهداری غذا نیز با روش خاصی انجام می شده است. در آن زمان آذوقه را بر روی صفحه ای چوبی قرار می دادند و آن را در میان هوا و زمین آویزان می کردند. در گذشته گذر آب قنات از این قسمت باعث می شد که خنک تر از سایر قسمت ها باشد. امروزه آب در این قسمت جریان ندارد؛ اما هنوز هم می توان اختلاف دما را با بیرون به خوبی حس کرد.

سطح سوم | سکونتگاه تابستانه

در طبقه سوم به زیرزمین می رسیم که اتاق و دالان‎های متعدد و مرتبط دارد و بیشتر روز‎های گرم تابستان مورد استفاده اهالی خانه بوده است. زیر زمین در چهارطرف حیاط و قسمت زیر هر اتاق مخصوص به یکی از ساکنان بود و فقط آن شخص در فصل گرما از آن استفاده می کرد.

سطح چهارم | محل سکونت

در طبقه چهارم با همکف مواجه می شویم که اتاق‎های پنج دری، تالار، اتاق ارسی، آشپزخانه و محل زندگی خدمت‎کاران خانه را در آن تعبیه کرده اند. آقای کلاهدوز و همسرش به همراه دختر و دو پسرش و عروس های شان و دو خانواده از خدمتکاران سیاه پوست در این خانه زندگی می کردند. اتاق هایی که در این خانه و برای استفاده ساکنان تعبیه شده اند، عبارتند از:

اتاق ارسی: پنجره های این اتاق از پایین به بالا باز می‌شوند. می گویند در آن زمان دو نفر از خدمتکاران، هر پنجره را روی شانه‌های خود قرار می دادند و به سمت بالا می کشیدند تا بتوانند چفت های آن را ببندند. این اتاق در هنگام ازدواج به عنوان حجله خانه و مهمان خانه مورد استفاده قرار می گرفت. در زیرزمین و درست زیر اتاق ارسی، اتاقی وجود دارد که در گذشته جهت نگهداری خمره‌ها، شیشه های ترشی و سرکه از آن استفاده می شد.

اتاق پنج دری: خیاط خانه و اتاق خدمه در این بخش برپا بود. زیر اتاق پنج دری اتاقی نیز وجود دارد که اهالی خانه در فصل تابستان نهار و شام را در آنجا صرف می کردند و جایی برای خواب نیز به شمار می رفت.

اتاق دالان: اتاقی در کنار پنج دری که محل سکونت آقای کلاهدوز بود و پس از مرگ ایشان، همسرش در آن سکونت یافت.

اتاق بادگیر: اتاقی در کنار پنج دری که قبلا دارای بادگیر بود و دختر بیوه آقای کلاهدوز در آن زندگی می کرد.

تالار: محوطه‌ای با سقف بلند و قوسی شکل است که یزدی‌ها آن را خنک جای می خوانند؛ یعنی مکانی برای استراحت در ایام تابستان.

هر اتاق، فضای کوچکی به نام بالاخانه دارد که اشیای باارزش را در آن نگهداری می کردند. یک انباری نیز برای هر اتاق تعبیه شده است.

سطح پنجم | چاه خانه

طبقه پنجم، پشت بام خانه را شامل می شود که چاه خانه‎ نام دارد و چرخ چاه در آن دیده می شود. از طریق این چاه خانه و با استفاده از چرخ چاه، آب‎ چاه‎های معروف به چهل گز را بر می داشتند و برای آشامیدن و موارد بهداشت اهل خانه استفاده می کردند. دو نفر مامور برداشت آب از قناتی بودند که رحیم آباد نام داشت. آنها آب را بالا می کشیدند و به منبعی می ریختند تا اعضای خانواده در طبقه همکف آن را برداشت کنند. برای همین است که می گویند این خانه حدود ۱۵۰ سال پیش دارای سیستمی شبیه لوله کشی آب بوده است.

تزیینات خانه کلاهدوز

خانه های ایرانی به خاطر بهره بردن از هنرهای چشم نواز دیدنی هستند. خانه کلاهدوزها هم از این قاعده مستثنی نیست و می توان آن را یکی از جلوه گاه های هنر گچ بری دانست. گچ کاری های خانه کلاهدوز نقوش گل و گیاه و جانوران را دارند و چهره خاصی به بنا بخشیده اند. زمینه گچ‌کاری ها در طبقه چهارم دارای زمینه ای از سیمگل کمرنگ (کاهگل بسیار ظریف) هستند و زیبایی خاصی دارند. تالار آیینه یكی از زیباترین بخش های این خانه به شمار می رود؛ جایی که در آن می توانید تحسین گر هنرمندان و معماران آن دوره باشید. پنجره های اُرسی و شیشه های رنگین از جمله دیگر زیبایی های این خانه هستند که دنیای رنگارنگی را در آن ایجاد کرده اند.

اشیای موجود در موزه

همانگونه که از نام این موزه هم پیداست می توانید آثار مرتبط با آب را در آن ببینید. بیش از 200 شی تاریخی از وسایل کندن قنات تا اسناد و مدارک قنات‎های اصلی یزد در این موزه نگهداری می شود.

1- یادگاری قنات ها

یکی از سازه های مهم ایرانیان در زمینه آب، قنات است که امروزه در محافل جهانی هم نام آن مطرح می شود و قنات ایرانی نیز در فهرست یونسکو قرار دارد. لوازم مختلف حفر قنوات، کلنگ‎های ویژه کندن کاریز، چرخ ‎چاه، لباس مقنی، ابزار و ادوات اندازه‌گیری حجم آب، ماکت چگونگی گردش آب قنات‎ها و وسایل تامین روشنایی در قنات از جمله چیزهایی هستند که در این موزه می بینید.

مجسمه هایی از مردم را می بینید که به کارهای مربوط به قنات مشغولند. مقنی ها از جمله این افراد هستند و نکته جالب توجه آنها لباس سفیدشان است. دلیل پوشیدن لباس سفید این بود که همدیگر را در درون چاه های بزرگ ببینند و همچنین به آن به چشم کفن نگاه می کردند چرا که هر لحظه ممکن بود بر اثر ریزش جان خود را از دست بدهند. در بخشی از موزه یکی از اصلی‌ترین ابزار حفر قنات یعنی چرخ چاه را می بینید که ماکتی از یک چاه کن نیز در جوار آن قرار داده اند.

2- اسناد و وسایل مربوط به تقسیم و وقف آب

اسناد و مدارک خرید و فروش آب و وقف‌نامه‌های قدیمی از دیگر آثار موزه آب یزد هستند. یکی از اسناد جالب توجه، کتابچه میرآب ها و اسناد توزیع آب است. میرآب یعنی امیر یا رییس آب؛ کسی که در گذشته مدیر و محاسبه گر زمان و ساعت آبی بود و تقسیم گر عادلانه و تعیین کننده زمان تحویل دادن آب قنات به افراد محسوب می شد. او آب کشاورزی را تقسیم می‌کرد و دستمزد خودش را هم از سهم آب قنات می گرفت. ابزار کارش ساعت آبی بود و جالب آنکه بدانید نخستین ساعت آبی دنیا با قدمت ۷۰۰ سال در این موزه نگهداری می شود و به دوره سید ركن الدین تعلق دارد.

در میان این اسناد چند سند ازدواج نیز به چشم می خورد چرا که در آن زمان برخی از مردم مهریه زن را آب تعیین می کردند؛ همان چیزی که در کویر حکم طلا را داشت. مدارک دیگری نیز دیده می شود که بر اساس آنها خیرین به زنان بی سرپرست و یتیمان سهم آب می دادند.

3- ظروف و وسایل

در گذشته خبری از لوله کشی های امروزی نبود و مردم مجبور بودند آب را از منبع تا محل استفاده حمل کنند و البته جایی هم برای نگهداری آب مورد نیاز خود داشته باشند. ظروف نگهداری و حمل آب و بسیاری لوازم و اشیای مرتبط با آن از جمله انواع شیر‎های برداشت آب از آب انبار‎ها، ظرف‎های سفالی و شیشه‎ای ویژه حمل و نگهداری آب، یک رشته مشک سقایی و … را می توانید در موزه آب یزد ببینید.

مشربه چند هزار ساله یکی از دیدنی های این موزه است که از آن در کتاب‎های تاریخی کهن یاد شده است. ظرفی شیشه‎ای نیز در این موزه به چشم می خورد که دارای لوله‎های جانبی است؛ صدها سال پیش، آب را داخل این ظرف می ریختند و بالای آن برف می گذاشتند. این ظرف دو جداره است و آب شدن تدریجی برف باعث می شد تا آب خنک، تازه و عاری از هر گونه آلودگی باشد و از ورود حشرات به داخل آن جلوگیری شود.

راه دسترسی

آدرس: استان یزد، شهر یزد، خیابان امام، شمال میدان امیرچخماق، خیابان قیام

برای دسترسی به این جاذبه می توانید از اتوبوس های خط پایانه دروازه قرآن – پایانه شهدای محراب و یا خط چهارراه بعثت – راه آهن استفاده کرده و در چهارراه شهدا پیاده شوید و با کمی پیاده روی به موزه برسید.

اطلاعات بازدید

زمان بازدید: همه روزه از ساعت 08:00 تا 19:00 (موزه از 14:30 تا 15:30 تعطیل است)

هزینه بازدید: 2000 تومان برای اتباع ایرانی و 15000 تومان برای اتباع خارجی

دیدنی های اطراف

میدان امیرچخماق در چند قدمی

بازار خان در فاصله 300 متر

طولانی ترین قنات ایران

طولانی ترین قنات ایران به نام «قنات زارچ» با طول صد کیلومتر در استان یزد قرار دارد. این قنات یکی از کهن ترین قنات های ایران به شمار می آید که سابقه ای بیش از سه هزار سال دارد. طول کوره قنات زارچ بیش از 71 کیلومتر بوده و تعداد چاه های آن دو هزار و 115 حلقه شمارش شده است.

مسن ترین درخت جهان

سرو چهار هزار ساله ابرکوه را می توان مسن ترین موجود زنده جهان نامید.

هر چند که گفته می شود در کشور سوئد نیز درختی وجود دارد که از سرو ابرکوه قدیمی تر است اما اکنون از درخت پیر سوئد تنها ریشه های آن باقی مانده در حالی که سرو کهنسال شهرستان ابرکوه با 25 متر ارتفاع 18 متر محیط و 5.11 متر اندازه دور تنه در قلب ایران زنده و سبز است و آرام آرام زندگی می کند.

جاذبه های تاریخی یزد

شهرهای بسیاری در ایران وجود دارند که در زمینه گردشگری شهرت بسیاری پیدا کرده اند و همه به نحوی بازدید از آنها را در برنامه های شان می گنجانند. اصفهان با جاذبه های تاریخی اش دل از این و آن می برد و گشتی در میان بناهای دوره صفویه را برای میهمانانش رقم می زند، شیراز با بوی بهارنارنجش همه را سرمست می کند و با آرامگاه حافظ و سعدی و آستان شاهچراغ آرامش را برای دوست دارانش به ارمغان می آورد و در حوالی آنها، یزد، با بافت خشتی و بادگیرهای برافراشته هر کسی را عاشق خود می کند.

بعد از ثبت جهانی یزد و راه یافتن این شهر به فهرست یونسکو، اهمیت این دیار بیش از پیش افزایش یافت و توجه گردشگران بیشتری به آن جلب شد. یزد یکی از آن شهرهایی است که می توان در آن پیاده روی جانانه ای را تجربه کرد. بافت متراکم تاریخی این دیار به شما این امکان را می دهد که در چند ساعت و با پای پیاده جاذبه های زیادی را از نظر بگذرانید و روزی خاص را برای خود رقم بزنید. برای آنکه بدانید از کجا بازدیدتان را شروع کنید و در چه مسیری به راه بیفتید، باید یک راهنمای خوب داشته باشید.

۱- مجموعه امیرچخماق | میدان مهم شهر

نوع بنا

میدان بازار تاریخی مسجد آب انبار تکیه زورخانه

وضعیت فعلی

متوسط

دوران تاریخی

صفویه تیموریان

وضعیت نگهداری

متوسط

سبک معماری

اسلامی ایرانی

ارزش تاریخی

زیاد

امیر چخماق نام میدانی در بافت تاریخی شهر یزد است که مجموعه ای از بناهای مختلف از جمله بازار، تکیه، مسجد، دو آب‌انبار و یک بقعه را در خود جای داده است. میدان امیرچخماق یا به قول ساکنان شهر یزد، میرچخماق یا میرچماق در زمان های مختلف یکی از میدان های اصلی برای تجمع مردم یزد بوده و بعد از انقلاب نیز به مرکز تجمعات مردمی در راهپیمایی ها، تظاهرات ها، تشییع شهدا و علما و … تبدیل شده است. به همین دلیل است که میدان امیرچخماق علاوه بر اینکه عنوان نماد استان یزد را یدک می کشد، به عنوان میدان حماسه های یزدی ها نیز شناخته می شود. یکی از نخل های کهن یزدی ها هم در این میدان قرار دارد و ارزش مذهبی خاصی به آن می بخشد.

از این میدان با عنوان مجموعه امیرچخماق نیز یاد می شود و آن را یکی از شاخص ترین مجموعه های تاریخی و گردشگری یزد می دانند. تمامی بناهای این مجموعه به صورت جداگانه در فهرست آثار ملی ایران قرار دارند:

تکیه امیر چخماق در سال ۱۳۳۰ خورشیدی، با شماره ۳۸۳

مسجد امیر چخماق در ۱۵ آذر سال ۱۳۴۱ خورشیدی با شماره ۲۴۷

کلیه بناها و دیگر الحاقات به عنوان مجموعه امیرچخماق با شماره ۲۴۱

فاصله تا جاذبه بعدی: ۶۷ متر – ۱ دقیقه پیاده روی

۲- موزه آب یزد | از موزه های آب برتر دنیا

در شمال میدان امیرچخماق و در ابتدای خیابان قیام به یکی از خانه های تاریخی یزد بر می خوریم که متعلق به مرحوم حا ‎سید علی اکبر کلاهدوز -یکی از بازرگانان عصر قاجاریه- بوده است و امروزه به عنوان موزه آب مورد بازدید علاقه مندان قرار می گیرد. این موزه با به نمایش گذاشتن آثار و اسناد تاریخی تلاش می کند ارزش و اهمیت آب را در منطقه ای کویری به مردم نشان دهد. بسیاری از این موزه با عنوان یکی از بهترین موزه های آب دنیا یاد می کنند؛ جایی که در آن می توان آثار و ابنیه تاریخی در زمینه های مختلف مربوط به آب را شناخت و کمی بیشتر در مورد تاریخ این سرزمین دانست.

در پنج طبقه این موزه می توانید آثار متنوعی با موضوع آب و چگونگی استفاده از آن در گذشته را ببینید. یکی از ویژگی های موزه آب یزد گذر یک رشته کاریز چند صد ساله از میان آن است که بر اهمیتش می افزاید. اسناد و وسایل مربوط به تقسیم آب، حفر قنات، ظروف و وسایل حمل آب و … از جمله چیزهایی هستند که در این موزه می بینید.

نکته: موزه آب از ۱۴:۳۰ تا ۱۵:۳۰ تعطیل است.

آدرس : استان یزد، شهر یزد، خیابان امام، شمال میدان امیر چخماق، خیابان قیام ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۰۸:۰۰ صبح تا ۱۹:۰۰ تلفن : 035-36268340 هزینه : اتباع ایرانی ۲,۰۰۰ تومان هزینه اتباع خارجی : ۱۵,۰۰۰ تومان امتیاز گوگل : ۴.۱ امتیاز Trip Advisor : ۴ سطح هزینه : ارزان $ سال افتتاح : ۱۳۷۹

فاصله تا جاذبه بعدی: ۳۵۰ متر – ۴ دقیقه پیاده روی

۳- بازار خان | خرید با طعم تاریخ

آدرس : استان یزد، شهر یزد، خیابان قیام ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۰۸:۰۰ صبح تا ۲۰:۰۰ امتیاز گوگل : ۴.۱ تاریخ شروع ساخت : دوره قاجار سطح هزینه : رایگان

نوع بنا

بازار تاریخی

وضعیت نگهداری

متوسط

دوران تاریخی

قاجار

ارزش تاریخی

متوسط

وضعیت فعلی

متوسط

سبک معماری

ایرانی

بازار خان از بزرگترین بازارهای شهر یزد است که به دوران ناصرالدین شاه قاجار تعلق دارد و محمد تقی‌خان بافقی آن را ساخته است. طول این بازار به حدود ۲۷۴ متر می رسد و ا رتفاع آن بین ۴ تا ۶ متر است. در مجموع، حدود ۱۵۳ مغازه در بازار خان فعال است و بخش های مختلفی همچون بازار، حمام، میدان و مدرسه نیز در آن به چشم می خورد. این بازار خود از بازارهای دیگری تشکیل شده است که عبارتند از: بازار زرگری، بازار پنجه‌علی، بازار قیصریه، بازار علاقبندی، بازار کاشیگری، بازار چیت‌سازی، بازار ‏ملا اسماعیل، بازار افشار، بازار صدری (شاهزاده فاضل)، بازار دروازه مهریز، بازار مسگری و بازار نخودبریزها.

در گذشته این بازار مخصوص خوانین بود و مردم عادی نمی توانستند از آن استفاده کنند؛ به همین دلیل نامش را بازار خان گذاشتند . وجود ۲۰ تیمچه در این بازار نشان دهنده پویایی آن پس از گذشت این همه سال است.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۹۵۰ متر – ۱۲ دقیقه پیاده روی

۴- میدان ساعت | از قدیمی ترین برج های ساعت ایران

آدرس : استان یزد، شهر یزد، خیابان امام خمینی ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۲۴ ساعته امتیاز گوگل : ۴.۱ تاریخ شروع ساخت : دوره قاجار سطح هزینه : رایگان

نوع بنا

میدان آب انبار

وضعیت نگهداری

خوب

دوران تاریخی

قاجار

ارزش تاریخی

متوسط

وضعیت فعلی

خوب

سبک معماری

ایرانی

میدان وقت الساعت یا میدان ساعت یزد، یکی از قدیمی ترین برج های ساعت ایران و جهان به شمار می رود و بر اساس منابع تاریخی، اولین ساعت شهری ایران است. ساخت این برج ساعت به زمان قاجار باز می گردد و طاق و قوس ها، تزیینات آجری و کاشی کاری های منقوش به خطوط آیات و … به آن جلوه ای خاص داده اند.

برج ساعت یزد ساختمانی خشتی و به شکل مکعب مستطیل است که ساعتی در بالای خود دارد. ساخت این ساعت کاری از ابوبکر، ساعت ساز ماهر یزدی، است. امروزه میدان وقت الساعت مجموعه ای از یک میدان با پلانی مربع شکل و حسینیه، آب انبار و ساباط قدیمی را در خود دارد و نامش در تاریخ ۱۳۷۸ با شماره ۲۶۵۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۳۵۰ متر – ۵ دقیقه پیاده روی

۵- مسجد جامع یزد | آمیزه ای از هنر و مذهب

آدرس : استان یزد، شهر یزد، خیابان امام خمینی، انتهای ‌خیابان مسجد جامع ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۰۸:۰۰ صبح تا ۱۹:۰۰ هزینه اتباع خارجی : ۸,۰۰۰ تومان امتیاز گوگل : ۴.۵ امتیاز Trip Advisor : ۴.۵ تاریخ شروع ساخت : دوره ساسانیان تاریخ پایان ساخت : دوره قاجار سطح هزینه : رایگان سبک معماری : آذری

کاربری بنا

مسجد

آداب ورود

دارد

مربوط به

مسلمانان

امکان خرید آنلاین بلیط

ندارد

سبک معماری

آذری

مسجد جامع یزد یکی از مساجد شاخص ایران است که به سبب مناره های بلندش شهرت بسیاری دارد. این مسجد در دوره های مختلف و در گذر ۱۰۰ سال ساخته شده و در دوره قاجار به شکل کنونی خود رسیده است. سَردَر ورودی، جلوخان، ایوان، صحن وسیع، رواق های جانبی صحن، گنبدخانه و شبستان های اطراف آن، شبستان بزرگ ستوندار، کتابخانه، تزیینات غنی و زیبا و کتیبه‌ ها و سنگ نوشته‌ های تاریخی و غیر تاریخی دیدنی های این مسجد را تشکیل می دهند. آنچه که در این مسجد موجب حیرت بازدیدکنندگان می شود کاشی کاری های آبی و بسیار زیبا و ظریفی هستند که هر چشمی را به خود خیره می کنند. نمی توان از زیبایی سردر با شکوه مسجد چشم پوشی کرد و یا محراب خارق العاده آن را نادیده گرفت که هنرمندانه و با عشق آراسته شده اند.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۷۰۰ متر – ۱۰ دقیقه پیاده روی

۶- بقعه دوازده امام | قدیمی ترین بنای یزد

آدرس : استان یزد، شهر یزد، محله فهادان سطح هزینه : رایگان مدت پیشنهادی بازدید : ۱ ساعت منطقه : فهادان

نوع بنا

نامشخص

وضعیت نگهداری

ضعیف

دوران تاریخی

نامشخص

ارزش تاریخی

زیاد

وضعیت فعلی

نامناسب

سبک معماری

سلجوقی

بقعه دوازده امام از بازمانده های دوره سلجوقی در یزد است و گنبد آن نمونه ای مهم از معماری این دوره محسوب می شود. بر خلاف اسم این مکان سنگ قبری در آن وجود ندارد و گفته می شود که در زمان های مختلف آنها را به تاراج برده اند. این اثر از نظر سبک بنا و نقش و نگار و کتیبه کوفی رنگی، اهمیت خاصی در معماری اسلامی دارد.

بر اساس اسناد تاریخی و شناسنامه ای، این اثر قدیمی ترین بنای سرپای یزد است. بر اساس کتیبه رنگی موجود بر دیوار گچی این بنا، دو برادر به نام های ابو یعقوب و ابو مسعود از سرداران حکومت ابو جعفر علاء الدوله از سلسله کاکویان یزد دستور ساخت گنبد را صادر کرده اند اما هنوز کسی نمی داند در چه زمانی و چگونه نام آن به دوازده امام تغییر یافته است. بقعه دوازده امام از ۳۱ تیر ۱۳۱۳ با شماره ۲۰۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۱۹ متر – کمتر از ۱ دقیقه پیاده روی

۷- زندان اسکندر و مدرسه ضیاییه

آدرس : استان یزد، شهر یزد، محله تاریخی فهادان، کوچه رختشویخانه، کوچه حمام نو، مجاور بقعه دوازده امام ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۰۸:۰۰ صبح تا ۱۷:۰۰ تلفن : 035-36301760 هزینه : اتباع ایرانی ۲,۵۰۰ تومان هزینه اتباع خارجی : ۱۵,۰۰۰ تومان امتیاز گوگل : ۳.۹ امتیاز Trip Advisor : ۲.۵ تاریخ شروع ساخت : ۶۳۱ هجری قمری تاریخ پایان ساخت : ۷۰۵ هجری قمری سطح هزینه : ارزان $ مدت پیشنهادی بازدید : ۱ ساعت منطقه : فهادان

نوع بنا

نامشخص

ارزش تاریخی

زیاد

وضعیت فعلی

متوسط

امکان خرید آنلاین بلیط

ندارد

وضعیت نگهداری

متوسط

در محله فهادان بنای مرموزی وجود دارد که با دو نام زندان اسکندر و مدرسه ضیائیه شناخته می شود و کاربری اصلی آن هنوز هم در هاله ای از ابهام است.

کارشناسان این بنا را مدرسه ای با ۸ قرن قدمت می دانند که عارف معروف، ضیاءالدین حسین رضی، در سال ۶۳۱ هجری قمری آن را بنیان نهاد و پسرانش مجدالدین حسن و شرف‌الدین علی در سال ۷۰۵ هجری قمری تکمیلش کردند. گفته می شود این بنا بيش از هفتصد سال پيش محل تدريس بود و مجالس بحث و بررسی بزرگان و علما را میزبانی می کرد.

کارشناسان نام زندان اسکندر را ناشی از آمدن گروهی از تبعیدیان اسکندر مقدونی به یزد می دانند و برخی دیگر آن را به ویژگی های اقلیمی و دور افتادگی یزد از مراکز بزرگ و پر رفت و آمد در گذشته نسبت می دهند.

این فرضیه نیز مطرح است که اسکندر مقدونی، در زمان حمله به ایران، این ساختمان را به عنوان یک زندان بنا کرده و در گذر زمان تبدیل به مدرسه شده است. معین الدین نظری، یکی از مورخان قرن نهم هجری قمری بنای زندان اسکندر را متعلق به ضحاک می داند که در آن زندان ضحاک نام داشته است.

به هر روی با وجود تمام ابهامات نام این اثر تاریخی از تاریخ ۲۳ اسفند سال ۱۳۴۶ با شماره ی ۷۷۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۱۹۰ متر – ۲ دقیقه پیاده روی

۸- خانه لاری ها | یادگار دوره قاجار

آدرس : استان یزد، شهر یزد، محله فهادان ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۰۸:۰۰ صبح تا ۱۹:۴۵ تلفن : 035-36202502 هزینه : اتباع ایرانی ۲,۰۰۰ تومان هزینه اتباع خارجی : ۸,۰۰۰ تومان امتیاز گوگل : ۳.۸ تاریخ شروع ساخت : دوره قاجار تاریخ پایان ساخت : دوره قاجار سطح هزینه : ارزان $ مدت پیشنهادی بازدید : ۱ تا ۲ ساعت

نوع بنا

خانه شخصی موزه

وضعیت نگهداری

متوسط

سبک معماری

ایرانی

دوران تاریخی

قاجار

ارزش تاریخی

متوسط

وضعیت فعلی

متوسط

امکان خرید آنلاین بلیط

ندارد

خانه لاری ها یکی از نمونه های چشم نواز خانه های ایرانی است که قدمت آن به دوره قاجار و سال ۱۲۸۶ هجری قمری باز می گردد. لاری ها تُجاری بودند که بیش از ۲۷۰ سال پیش به منظور تجارت از لار فارس راهی یزد شدند. خانه لاری ها به یکی از تجار برجسته‌ لاری به نام حاج محمد ابراهیم لاری تعلق داشت و بنیان گذارش حاج غلامحسین ملازینل بود.

آیینه کاری هایی با قدمت حدود پنجاه يا شصت سال از جمله ویژگی های این بنای زیباست که شکوه و زیبایی هنر معماری را نشان می دهد. ستون ها و سرستون های بلند در تالار و گره چینیِ درهای اتاق ها با شیشه های رنگی از دیگر زیبایی های این خانه قدیمی هستند.

این خانه مساحتی برابر ۱۷۰۰ متر و زیربنایی معادل ۱۲۰۰ متر دارد و نمونه ای از خانه‌های اعیانی قرن سیزدهم به شمار می رود. خانه لاری ها در تاریخ ۲۴ بهمن ماه سال ۱۳۷۵ با شماره ثبتی ۱۸۳۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و در بخشی از آن موزه مشاهیر یزد از بازدیدکنندگان میزبانی می کند.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۲۹۰ متر – ۴ دقیقه پیاده روی

۹- آسیاب آبی کوشک نو | چهارراه قنات ها

آدرس : استان یزد، شهر یزد، خیابان سید گلسرخ، کوچه کوشک نو، کوچه آسیاب ساعت دسترسی : امروز سه‌شنبه ۰۹:۰۰ صبح تا ۲۱:۰۰ تلفن : 0913 151 2294,035-36208300 هزینه : اتباع ایرانی ۲,۰۰۰ تومان هزینه اتباع خارجی : ۱۵,۰۰۰ تومان امتیاز گوگل : ۴.۵ تاریخ شروع ساخت : دوره صفوی تاریخ پایان ساخت : دوره قاجار سطح هزینه : ارزان $ مدت پیشنهادی بازدید : ۱ ساعت منطقه : فهادان

نوع بنا

آسیاب آب انبار

وضعیت نگهداری

خوب

سبک معماری

ایرانی

دوران تاریخی

صفویه قاجار

ارزش تاریخی

زیاد

وضعیت فعلی

خوب

امکان خرید آنلاین بلیط

ندارد

آسیاب آبی کوشک نو بنایی متعلق به دوره صفوی است که در محله تاریخی کوشک نو خودنمایی می کند. این آسیاب محل تلاقی قنات های زارچ، صدری و اله آباد است و از آن با عنوان چهارراه قنات های یزد نیز یاد می کنند. این آسیاب در عمق ۲۲ متری از سطح زمین قرار گرفته و سه بخش دستکند شامل انباری، کارگاهی و تنوره را در خود جای داده است. تنوره این آسیاب ۱۶ متر دارد و یکی از عمیق ترین تنوره های آبی محسوب می شود. در بازدید از این اثر با مجموعه ای از تونل های دستکند و پیچ در پیچ مواجه می شوید که کمی اسرار آمیز هستند و حیرت شما را بر می انگیزند.

نکته: آسیاب آبی کوشک نو از ۱۴:۰۰ تا ۱۷:۰۰ تعطیل است.

فاصله تا جاذبه بعدی: ۶۰۰ متر – ۷ دقیقه پیاده روی

۱۰- موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده | گشتی در خانه عرب زاده

آدرس : استان یزد، شهر یزد، محله فهادان تلفن : 035-36219111 هزینه : اتباع ایرانی ۳,۰۰۰ تومان هزینه اتباع خارجی : ۲۰,۰۰۰ تومان سطح هزینه : ارزان $ مدت پیشنهادی بازدید : ۱ ساعت سال افتتاح : ۱۳۸۳ خورشیدی

مناسب برای

کودکان نوجوانان بزرگسالان

نوع موزه

بنای تاریخی مردم شناسی

امکان خرید آنلاین بلیط

ندارد

موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده یک موزه تخصصی سکه است که با تلاش استاد حسین حیدرزاده -از استادان و متخصصان علم سکه شناسی- در خانه زیبای عرب زاده برپا شده است. این خانه از بناهای دوره قاجار به شمار می رود و از ویژگی های منحصر به فرد آن می توان به این موارد اشاره کرد: گچ بری های زیبا با نقوش اسلیمی، اشعار مذهبی واقعه کربلا، گنجینه های زیبای چوبی و سقف کریاس و …

مجموعه هایی از سکه های قدیمی (طلا، نقره، مسی، برنجی) از دوره هخامنشیان تا عصر حاضر را می توانید در این موزه ببینید که سکه طلا و نقره عباس بن مامون و احمد بن علی سامانی، سکه جلوس کریم خان زند و سکه نادرشاه از معروف ترین های آنها هستند. مجموعه اسکناس های قدیمی از زمان ناصرالدین شاه تا زمان حاضر، بیش از ۱۰۰ عدد قفل های قدیمی ، مجموعه زینت آلات نقره، مجموعه انگشتر عقیق و برنجی، مجموعه ابزار جنگی، مجموعه وسایل طبخ غذا، مجموعه وسایل روشنایی، مجموعه تسبیح در انواع نقره کوب، ساده، عقیق، کهربا و … از دیگر دیدنی های این موزه به شمار می روند.

اشیای این موزه توسط شخص استاد حیدرزاده، از سال ۱۳۳۵ جمع آوری شده و در سال ۱۳۸۳ در این مکان به نمایش درآمده اند.