از دیر باز کسانیکه با دین و آیین زرتشت آشنایی نداشته اند متاسفانه لقب آتش پرست را به پیروان این آیین داده اند، در صورتی که کاملا خلاف واقع بوده و زرتشتیان بنا بر عقاید خود آتش را مقدس میپندارند و مکانهایی را به نام آتشکده برای نگهداری و حفظ آن بنا نهاده اند و دین خود را بر سه اصل پندار نیک ،گفتار نیک و کردار نیک استوار دانسته اند.
شهر یزد یکی غنی ترین شهرهای ایران از نشر جاذبه های تاریخی و فرهنگی است و در کنار شیراز و اصفهان و همین طور پایخت، یکی از 4 شهری است که مسافران خارجی در ایران حتما از آنها بازدید می کنند. یزد شهری در حاشیه کویر مرکزی ایران است و بناهای بسیار جالبی از دوران های مختلف را در خود جای داده است.
یکی از جذاب ترین بناها در شهر یزد، بنای آتشکده زرتشتیان است که از نظر نگارنده بیشتر جذابیت خود را بیشتر مدیون عوامل معنوی است تا خود معماری بنا.
حتما میدانید که شهر یزد دارای بافتی بسیار مذهبی است و از این لحاظ شهره است. اکثرت بافت یزد مسلمانانی بسیار معتقد و اخلاق مدارند و جالب است بدانید در میان این اکثریت مسلمان بسیار معتقد، بیشتر جمعیت زرتشتیان ایران هم در این شهر زندگی می کنند که آنها هم بسیار به دین خود اعتقاد راسخی دارند و آداب و رسوم خاصی را به جا می آورند. دین زرتشت اولین دین توحیدی بود که ایرانیان به آن گرویدند و با حمله اعراب در قرن اول هجری به جز شعله ای کوچک که در همین آتشکده روشن مانده است تقریبا به خاموشی گروید.
قبل از توضیح بیشتر در مورد این جاذبه کمی باید به عقب برگردیم. همان طور که میدانید در زمان ساسانیان دین رسمی ایران، زرتشتی بود. پیروان این دین یکتا پرست بوده و پیرو پیامبری به نام زرتشت بودند. در فرهنگ این دین، آتش جنبه مقدسی دارد و نمادی از عظمت و قدرت خداند یکتا است. بدین جهت همواره در مکانی به نام آتشده، آتشی را نگاه می داشتند و همواره بر روشن ماندن آن اهتمام می ورزیدند. پس از حمله اعراب و نابودی اماکن مقدس زرتشتیان، یکی از آتش های مقدس توسط موبدان زرتشی مخفیانه به از فارس به یزد برده شد و در چندین دوره طی سال های مختلف در شهر ها و روستای های یزد جابجا میشد تا از گزند جنگ و دست درازی مخالفان مصون بماند. در دوره پهلوی اول با کمک انجمن پارسیان هند (گروهی از ایرانیان که در زمان حمله اعراب از ایران به سمت هند گریختند) ساختمان فعلی آتشکده زرتشتیان در شهر یزد بنا گردید و آتش مقدس در آنجا پناه گرفت.
این آتش بنا به گفته موبدان، 1500 سال است که روشن مانده است. البته روشن نگاه داشتن آتش در طی این همه سال شاید به نظر عجیب بیاید اما تقدس آن برای زرتشیان به هر حال قابل احترام است.
این بنا به نام آتشکده بهرام و یا ورهرام معروف است و ساختمان آن در میان حیاطی وسیع قرار دارد. ساختمان یک طبقه بوده و در مقابل آن حوضی مدور واقع شده است. بنا شامل ستون ها و نقش نگاره ها و کاشی کاری هایی بسیار زیباست. بر بالای بنا نیز پیگره فروهر و شعار زرتشت نقش شده است.
با تمام این اوصاف شهرت این بنا به دلیل وجود آتش مقدس 1500 ساله زرتشتیان است که در اتاقی محفوظ درون جامی فلزی نگاهداری می شود. بازدید کنندگان از پشت پنجره می توانند آتش مقدس را نظاره کنند. مسوول نگداری آتش یکی از موبدان است و آتش را با اضافه کردن قطعه ای چوب در طول شبانه روز روشن نگاه می دارد.
حضور زرتشیان و انجام عبادتشان با مناسک خاصی همراه است. مردان لباسی سفید با کلاهی سفید بر سر و زنان با روسری سفید و همه بدون کفش در محل عبادت حاضر می شوند. آتشکده بهرام یزد در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۷۸ به شماره ۲۴۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و یکی از مهمترین جاذبه های دیدنی شهر یزد می باشد.
